رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با حضور در همایش مناطق آزاد، ویژه و توسعه همکاری‌های اقتصادی با کشورهای همسایه با اعلام این خبر که 481 تشکل منطقه‌ای دوجانبه و چندجانبه طی سال 2019 در اقتصاد کشورهای دنیا شکل گرفته است، نقش بلوک‌های اقتصادی در توسعه را بسیار پررنگ خواند و تأکید کرد: ایران جزو کشورهایی است که کمترین موافقت‌نامه تجارت ترجیحی را حتی با کشورهای همسایه خود دارد.

غلامحسین شافعی، رئیس پارلمان بخش خصوصی کشور با اشاره به تجارت کشورهای توسعه‌یافته، یکی از محورهای اصلی روند توسعه اقتصادی را حضور در پیمان‌های منطقه‌ای و پیوستن به موافقت‌نامه‌های تجارت منطقه‌ای دانست.

بر اساس گفته‌های او تا به امروز ایران در دو موافقت‌نامه تجاری یکی در قالب اکو و دیگری بین 8 کشور مسلمان حضور داشته که متأسفانه هیچ یک از آنها به نتیجه نرسیده است. از طرف دیگر میزان تجارت بین کشورهای عضو اکو 7.5 تا 8 درصد بوده که رقم ناچیزی است. این موضوع نشان می‌دهد که حضور کمرنگی در پیمان‌ها و موافقت‌نامه‌های منطقه‌ای داریم.

وی آسیب‌شناسی و ارائه تجزیه و تحلیل دقیق از تجربیات ناموفق گذشته ایران در پیمان‌هایی که داشته را عامل موفقیت در موافقت‌نامه تجارت ترجیحی با اوراسیا عنوان کرد و گفت: در منطقه اوراسیا با بازاری 180 میلیون نفری روبه‌رو هستیم که نباید آن را نادیده گرفت، همچنین میزان تولید ناخالص داخلی این منطقه 1.9 تریلیون دلار برآورد می‌شود.

شافعی نگرانی اصلی بخش خصوصی در مورد این موافقت‌نامه را آماده نبودن زیرساخت‌ها برای بهره‌گیری از این فرصت برشمرد و تصریح کرد: توقف 20 روزه کامیون‌ها پشت مرز، وجود بازار سیاه در حمل‌ونقل ریلی کشور، نبود کامیون‌های سردخانه دار برای حمل محصولات کشاورزی که مزیت اصلی ایران برای حضور در بازار اوراسیا است، مهم‌ترین چالش‌هایی هستند که با آنها درگیر هستیم.

رئیس اتاق ایران نبود هماهنگی لازم بین دستگاه‌های مختلف مسئول را یک معضل دیگر در این وادی دانست و تأکید کرد: ده‌ها سازمان در یک موضوع خاص مداخله می‌کنند ولی یک متولی پاسخگو برای آن مسئله، وجود ندارد. همین الآن در مورد اوراسیا چندین سازمان دخالت دارند از جمله بانک مرکزی، سازمان استاندارد، وزارت بهداشت، شورای عالی مناطق آزاد، سازمان مبارزه با قاچاق کالا و ارز، گمرک، سازمان توسعه تجارت، سازمان کشتی‌رانی و غیره که هماهنگی بین آن‌ها برای پیشبرد اهداف ضرورت دارد.

به باور وی هماهنگی سیاست‌های تجاری و ارزی کشور نکته دیگری است که باید مورد توجه مسئولان باشد.

در این همایش که با محوریت صادرات، ترانزیت و اوراسیا برگزار شد، رضا اردکانیان، وزیر نیرو نیز حضور داشت. همچنین امکانات و فرصت‌های مناطق آزاد در قالب دو پنل تخصصی با حضور مدیران عامل هشت منطقه آزاد تشریح شد. در روز دوم همایش که فردا 20 بهمن برگزار می‌شود، در دو پنل، ظرفیت‌ها و چالش‌های لجستیکی و چالش‌های تولید و صادرات بررسی خواهد شد.