وزارت خارجه از ترکمنستان مهلت یک ماهه بگیرد

پیشنهاد کمیسیون حمل و نقل اتاق بازرگانی خراسان رضوی در پی افزایش هزینه‏های ترانزیت از سوی ترکمنستان؛

وزارت خارجه از ترکمنستان مهلت یک ماهه بگیرد

 

کمیسیون حمل و نقل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی در پی افزایش هزینه‏های ترانزیت از سوی ترکمنستان پیشنهاد داد تا وزارت امور خارجه از این کشور مهلت یک ماهه بگیرد.

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، یکی از دستور کارهای ششمین جلسه کمیسیون حمل و نقل اتاق بازرگانی استان بررسی علل افزایش هزینه ترانزیت به ترکمنستان و راهکارهای موجود برای بهبود وضعیت موجود بود و در نهایت سه پیشنهاد از سوی اعضای کمیسیون ارائه گردید که دریافت مهلت یک ماهه از ترکمنستان یکی از این پیشنهادات بود.

همچنین اعضای این کمیسیون خواستار اعلام آخرین اقدامات وزارت امور خارجه برای رفع مشکل موجود به صورت مکتوب به انجمن حمل و نقل خراسان رضوی شدند. ارائه راهکارهای پیشنهادی این انجمن به وزارت امور خارجه کشورمان از دیگر پیشنهادات کمیسیون حمل و نقل اتاق بود.

• بخش دولتی و اطلاع دیرهنگام از تصمیمات ترکمنستان

رئیس کمیسیون حمل و نقل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، در این جلسه با اشاره به افزایش یک طرفه هزینه‏های ترانزیت از سوی ترکمنستان، از دستگاه‏های دولتی به دلیل آگاهی و اطلاع دیرهنگام از این قضیه انتقاد کرد و گفت: ترکمنستان از 18 مرداد ماه تعرفه‏ها را افزایش داده اما تازه ظرف دو، سه روز اخیر تلنگر این قضیه بخش دولتی را کمی از خواب بیدار کرده است.

احمد زمانیان به اظهار نظر برخی مسئولان در خصوص مقابله به مثل با ترکمنستان اشاره و اظهار کرد: برای اخذ هر تصمیمی باید حجم تردد کامیون‎های خود را با ترکمنستان مقایسه کنیم.

وی با تاکید بر اینکه پشت این قضیه مسائل سیاسی نهفته است، تصریح کرد: ازبکستان و قرقیزستان در واکنش به این اقدام ترکمنستان اعلام کرده‏اند، به ناوگان ترکمن اجازه تردد در کشور خود نمی‏دهند.

در ادامه قاسم علی ضرابی، نایب رئیس هیات مدیره حمل و نقل ریلی سبزآرنگ مهر نیز در این جلسه با بیان اینکه تاکنون پیشنهادات بسیاری برای مقابله با اقدامات ترکمنستان در منطقه مطرح شده اما به دلیل عدم پذیرش و اجرای آن از سوی طرفین؛ به نتیجه نرسیده است، خاطرنشان کرد: مشکل فعلی باید در سطح وزارت خارجه پیگیری شود؛ ترکمنستان باید از کانالی تحت فشار قرار بگیرد تا بار دیگر چنین اقداماتی را در منطقه تکرار نکند.

• بررسی مشکل در سطح کلان دولتی

مهدی هژبرالساداتی، مدیرعامل شرکت حمل و نقل بین‏المللی بهاران نیز در این جلسه با اشاره به اینکه اقدامات این چنینی ترکمنستان مسبوق به سابقه است، عنوان کرد: باید این مسئله در سطح کلان دولتی بررسی شود و بخش خصوصی نیز کمک می‏کند تا تصمیم جامعی در این زمینه اخذ گردد. این امر باعث می‌شود تا علاوه بر جلوگیری از تبعات آن، مانع تکرار این اتفاق در آینده شویم.

وی با تاکید بر اینکه، مقابله به‌مثل ما را گمراه می‏کند، افزود: می‎توان محدودیت‎هایی برای ترکمنستان ایجاد کرد اما در گام اول، باید میزان وابستگی اقتصاد ترکمنستان به ایران را بررسی کرد؛ حدود 70 درصد چرخه اقتصاد ترکمنستان به ایران می‎وابسته است و عملا این گلوگاه در اختیار ماست پس می‏توانیم از این حربه استفاده کنیم؛ حتی اگر به قیمت توقف یکی دو ماهه فعالیت از سوی باشد؛ زیرا اقتصاد ترکمنستان به این شکل قفل خواهد شد.

هژبرالساداتی با تأکید بر اینکه باید به مسئله نگاه ملی داشت، پیشنهاد داد نظرات موجود در این زمینه تجمیع شوند و در قالب رویکردی جامع ارائه و اجرایی گردند.

• پیگیری در سطح ریاست جمهوری و وزارت خارجه

حیدر خادم‎زاده، مدیرعامل شرکت حمل و نقل بین‎المللی بارمان ترابر نیز با اشاره به اینکه موقعیت جغرافیایی ترکمنستان به گونه‎ای است که به منظور کاهش هزینه‎های ترانزیتی ناچار هستیم این کشور را به عنوان مسیر ترانزیتی انتخاب کنیم، بر پیگیری فوری این موضوع در سطح ریاست جمهوری و وزارت خارجه تأکید کرد و گفت: مقابله به مثل اقدام مناسبی نیست؛ بلکه باید از طریق خلاءهایی که گریبانگیر ترکمنستان است، این کشور را تحت فشار قرار دهیم؛ چرا که معتقدیم این اقدام زودتر به نتیجه خواهد رسید.

در همین رابطه، جواد نوریان، عضو هیات مدیره شرکت‎های حمل و نقل بین‎المللی نیز با بیان اینکه ظرف سه، چهار روز اول بروز این مشکل، اتباع و رانندگان ما از طرف ترکمنستان بسیار مورد آزار و اذیت قرار گرفتند و پس از چند روز نیز با فشار مجلس شورای اسلامی، به بخشی مشکلات آن‏ها رسیدگی شد، اظهار کرد: متأسفانه با بروز چنین مشکلی، تنها پاسخ دیپلمات‏های ما در کشور مذکور به بخش خصوصی، این بود که؛ دعوتنامه برای شما ارسال نشده است.

 

وی با اشاره به بی‏توجهی دولت ترکمنستان به موافقت‌نامه بین‎المللی خود با ایران در زمینه حمل و نقل، خاطرنشان کرد: تشکیل کمیسیون مشترک و تعیین محدودیت‏هایی برای ترانزیت کالا از طریق ناوگان ریلی ترکمنستان از پیشنهاداتی است که می‎توان برای رفع این مشکل مطرح و اجرایی کرد.

• رایزنی با کشورهای همسایه

محمود امتی، مدیرعامل شرکت حمل و نقل بین‎المللی رهتاش طوس نیز این تصمیم ترکمنستان را سیاسی دانست و تصریح کرد: دستگاه دیپلماسی ما باید برای رفع این مشکل با افغانستان و سایر کشورهای همسایه رایزنی‎ کند.

وی تصمیمات  ترکمنستان را فی‎البداهه خواند و عنوان کرد: مقابله به مثل شاید برای ما هم هزینه‏هایی داشته باشد؛ بسیاری از کالاهای ترکمنستان از کانال ما ترانزیت می‎‏شود و ما نیز می‏توانیم برای آن‎ها افزایش تعرفه وضع کنیم.

• ضرورت برگزاری اجلاس مشترک

زهرا شجاع رضوی، هیات مدیره شرکت حمل و نقل بین‎المللی جهان‎گردان نیز با اشاره به موافقتنامه همکاری بین ایران و ترکمنستان، پیشنهاد برگزاری اجلاس مشترک بین دو کشور را مطرح کرد.

اما کاظم شیردل، عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی در این جلسه، مقابله به مثل را مُسکن مقطعی دانست و گفت: این روش در درازمدت مشکلات بیشتری ایجاد می‎کند و باعث تغییر مسیر ترانزیتی ایران می‏‎شود.

وحید ضرابی، مدیرعامل شرکت توکا ترابر هم با بیان اینکه بخش خصوصی برای رفع این مشکل نمی‎تواند اقدام خاصی انجام دهد، اظهار کرد: تنها می‎توانیم میثاقی بین خودمان داشته باشیم و تمام کالاهایی را که به مقصد ترکمنستان یا برعکس است، بایکوت کنیم که اگرچه با این اقدام ضرر زیادی خواهیم کرد اما به لحاظ حیثیتی این اقدام می‎تواند مثمر ثمر واقع افتد.

وی مطرح کردن اعتراض از سوی مقامات دولتی، گران کردن ویزای ایران برای اتباع ترکمن، اتخاذ ساز و کارهایی برای حمایت بیشتر از فعالان بخش خصوصی ایران در ترکمنستان و تعیین راه‎های جدید برای ترانزیت کالا به آسیای میانه را از اقداماتی برشمرد که دولت ایران می‎تواند برای رفع این مشکل انجام دهد.

• ضرورت حمایت تمام ارگان‌ها و همراهی بخش خصوصی

در ادامه این نشست، تریبون در اختیار نجفی، نماینده دفتر وزارت امورخارجه در شمال و شرق كشور قرار گرفت. وی با بیان اینکه ترکمنستان قوانین و مقررات خاص خود را دارد، اظهار کرد: وزارت خارجه به تنهایی نمی‎تواند برای رفع این مشکل کاری انجام دهد و تمام ارگان‎های مربوط باید حمایت لازم را انجام دهند و بخش خصوصی نیز در این رابطه ما را همراهی کند.

وی از وابستگی‌های اقتصادی ترکمنستان به ایران گفت و خاطرنشان کرد: وزارت خارجه اقدامات دیپلماتیک خود را انجام می‎دهد اما مشتاقیم، پیشنهادات و راهکارهای بخش خصوصی را نیز دریافت کنیم تا شاید از این طریق گرهی گشوده شود.

 

نجفی ادامه داد: اقدامات لازم برای رفع این مشکل بلافاصله بعد از اخذ این تصمیم از سوی کشور همسایه انجام گرفته است؛ اما مراجع ذی‎صلاح باید راهکارهای خود را پیشنهاد دهند و ما به عنوان پیشانی کار، آنچه که ممکن باشد را عملیاتی می‌کنیم.

حبیب دارابی، نماینده گمرکات خراسان رضوی نیز با بیان اینکه این مشکل در حال پیگیری است، عنوان کرد: از وزارت خارجه درخواست داریم تا از کشور ترکمنستان برای عملی کردن تصمیماتش، فرصتی یک ماهه‎ اخذ کند. در این مدت خواهیم توانست راهکاری موثر برای این موضوع اعمال کنیم.

مرتضی مجردی، نماینده اداره کل حمل و نقل و پایانه‏های خراسان رضوی نیز در پایان متذکر شد: به نظر می‌رسد، موضوع افزایش عوارض کالاهایی که مقصد آن‎ها ترکمنستان است، گزینه و راهکاری مناسب برای رفع این مشکل باشد.

• افزایش هزینه ویزای افغانستان و مشکلات تجار

اما بررسی افزایش هزینه ویزای افغانستان از دیگر دستور کارهای این جلسه بود که محتاج خراسانی، نایب رئیس کمیسیون حمل و نقل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی در این باره اظهار کرد: افغانستان اعلام کرده است، رقم ویزای این کشور را برای ما از 385 دلار به 685 دلار افزایش خواهد داد؛ ظاهرا سفیر افغانستان نمایندگان شرکت‏های حمل و نقل ما را برای اعلام این خبر احضار کرده است؛ از وزارت خارجه تقاضا داریم از کشور افغانستان بخواهد تا تصمیمات خود را به صورت مکتوب و از قبل اعلام کند.

 

وی ادامه داد: علاوه بر این ظاهرا افغانستان اعلام کرده که کامیون‎های ما باید در خاک افغانستان تحت پوشش آن‎ها تردد کنند. با توجه به اعلام آنی بعضی تصمیمات، به نظر می‌رسد که عملا مجاری دیپلماتیک برای اعلام این تصمیمات وجود ندارد و این امر فاجعه است.

نجفی، نماینده وزارت امور خارجه نیز در پاسخ به ماحث مطرح شده عنوان کرد: اگر شما تقاضایی ندارید، سفیر افغانستان نمی‏تواند شما را احضار کند؛ بلکه باید از طریق وزارت خارجه اقدام کند.

وی از شرکت‏های حمل و نقل خواست تا در جلسات این‌چنینی شرکت نکنند تا وزارت امور خارجه این مسئله را پیگیری نماید و بعضی رویکردها میان طرفین اصلاح شود.