در نشست دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی بررسی شد: چالش‌های رقابتی فعالان اقتصادی خراسان رضوی

در نشست دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی بررسی شد:

چالش‌های رقابتی فعالان اقتصادی خراسان رضوی

در نشست اخیر دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان، دو دستور کار مورد بررسی قرار گرفت؛ نخست موضوع پیگیری تسری حذف عوارض متقابل 120 یورو(رودپاس) ناوگان افغانی حامل محصولات صادراتی کارخانجات سیمان استان سیستان و بلوچستان به کارخانجات سیمان استان خراسان رضوی و ایجاد رقابت پذیری و امکان صادرات بیشتر با بررسی تبعات درآمدی و اشتغال آن.

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی،صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، تسری ضوابط و شرایط حاکم بر گمرک و بازارچه های مرزی خراسان جنوبی پیرامون معافیت 100 درصدی نرخنامه عوارض ماده 116 آیین نامه امور گمرکی (ترانزیت) کالاهای تولیدی این استان به خراسان رضوی با هدف افزایش صادرات و کاهش هزینه ها نیز دیگر دستور کار این جلسه بود.

رئیس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی در ابتدای این نشست با اشاره به مطرح کردن دو دستور این جلسه در سال گذشته و ارسال آن به اتاق ایران، گفت: در اتاق ایران تاکید بر این شد که با توجه به پیگیری منطقه‌ای و استانی چنین پرونده‌ای، موضوع با رویکرد استانی حل و فصل شود.

علی اکبر لبافی درباره نرخ‌نامه عوارض ماده 116 آیین‌نامه امور گمرکی، اظهار کرد: برخی از استان ها مثل خراسان جنوبی برای تولیدات داخلی استان که صادر می‌کنند، معافیت های عوارضی لحاظ می کنند که اجرای این روند از مصوبات داخلی آن استان بوده و کمک به بخش تولید به شمار می‌آید. این مصوبه در کنار موضوع حذف عوارض متقابل 120 یورو (رودپاس) را بررسی می‌کنیم و در صورت رسیدن به توافق، مجوز لازم را کسب خواهیم کرد تا به بخش صنعت و تولید استان کمک شود.

وی خالی بودن بخشی از ظرفیت های بنگاه های تولیدی استان را یکی از موضوعات مهمی دانست که گریبانگیر اقتصاد این استان شده و افزود: برخی از واحدها با 40 درصد ظرفیت اصلی خود مشغول به کارند و این ظرفیت های خالی تولید، آنها را ناکارآمد کرده و هزینه‌های بنگاه را پوشش نمی‌دهد. بنابراین، با رویکرد تکمیل ظرفیت های خالی و اشتغالزایی و کسب درآمد در استان موضوعات این جلسه را پیگیری می‌کنیم.

*افزایش صادرات سیمان سیستان و بلوچستان و کاهش صادرات خراسان رضوی

در ادامه، مسئول صادرات شرکت سیمان شرق با اشاره به ایجاد مزیت رقابتی برای کارخانجات تولید سیمان سیستان و بلوچستان با حذف عوارض متقابل به صورت یکطرفه، گفت: این استان توانسته با این اقدام توسعه صادرات داشته باشد و حجم صادرات سیمان خود را از 200 هزار تن در سال به 800 هزار تن افزایش دهد. این درحالیست که ما در گذشته بار صادرات سیمان را تا مرز پاکستان داشتیم اما روند موجود صادراتمان کاهش یافته به طوری که در سال 96 تنها 100 هزار تن صادرات به آن کشور داشتیم و این موضوع به تبع باعث کاهش درآمد صادرات استان شده است.

وحیدرضا ضیایی از عدم تمایل رانندگان ایرانی برای تردد در خاک افغانستان به عنوان یکی دیگر از مشکلات شرکت سیمان شرق یاد کرد و افزود: در حال حاضر برای حمل سیمان به استان های دوردست افغانستان از ناوگان افغان استفاده می‌کنیم که هزینه زیادی برای ما دربردارد.

وی با تاکید بر ضرورت داشتن نگاهی ملی و اتخاذ سیاست‌های کلان در رفع مشکلات صادرات، تصریح کرد: با وضعیت موجود، میزان تولیدات سیمان شرق از روزانه 8 هزار تن به 3 هزار تن تقلیل یافته و نیازمند حمایت همه مسئولان است. حذف عوارض موجب توسعه صادرات و افزایش درآمد ارزی می‌شود و از شورای گفتگو می‌خواهیم که کمک کنند تا این کارخانه به روزهای خوب خود بازگردد و نتیجه این همراهی به نفع تولید و صادرات استان خواهد بود.

*مقایسه مرزها و وضعیت سه استان صحیح نیست

در ادامه نشست، کارشناس استانداری خراسان رضوی با بیان اینکه نباید در مقام قیاس استان‌های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی با خراسان رضوی قرار بگیریم، تصریح کرد: خطه سیستان و بلوچستان از محرومیت زیادی رنج می‌برد. همان طور که صادرات از مرزهای خراسان رضوی به سختی صورت می گیرد، واردات هم همین وضعیت را دارد و سخت‌گیری در مرز این استان از دو طرف وجود دارد و در مقابل واردت از مرزهای خراسان جنوبی و سیستان آسان‌تر است. از این منظر تفاوت‌هایی را میان این سه خطه در شرایط مورد اشاره شاهد هستیم.

هادی حقیقی اضافه کرد: ما با استان های خراسان جنوبی و سیستان به لحاظ محرومیت متفاوتیم و آن ها به دلیل محرومیت دارای مجوزهای خاصی هستند. برای حذف عوارض مدنظر شرکت سیمان شرق، اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان باید با سازمان متبوع خود در مرکز مذاکره کرده و به طور مثال؛ مجوز را برای محصول سیمان دریافت کند اما لازم است ابتدا همه جوانب بررسی شود چون مرز خراسان رضوی مرزی است که نمی توان در آن ریسک کرد و پای حق و حقوق دولت در میان است.

وی با اشاره به خروج 200 تریلی حامل محصول سیب به طور روزانه از مرز دوغارون و توقف  8 الی9 روزه این تریلی‌ها، گفت: دوغارون مرز خلوتی نیست و به لحاظ ترافیکی دارای مشکلاتی در این مرز هستیم. هر وجهی که برای صادرات کالا در مرزها دریافت می شود، به استناد مصوبه هیات دولت می باشد و دریافت هر عوارضی بدون مجوز را برای خود و کشور مقابل ممنوع کرده ایم.

*درآمد هزار میلیارد تومانی راهداری از عوارض متقابل

رئیس اداره ترانزیت اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای خراسان رضوی نیز گفت: وظیفه حاکمیت تامین زیرساخت، بهداشت و امنیت در کشور است و بخش خصوصی هم باید گهگاهی خودش را جای دولت بگذارد و ببیند که عوارض دریافتی صرف چه اموری می‌شود. هزینه نگهداری از راه‌ها 4 هزار میلیارد تومان است و درآمد سازمان راهداری از طریق دریافت عوارض متقابل، هزار میلیارد تومان می‌باشد و دولت هم کمکی کمتر از 500میلیارد تومان به این بخش داشته و با کمتر از یک سوم اعتبار، از راه ها نگهداری می شود.

حمیدرضا درخشان با بیان اینکه، ما در کنار بخش خصوصی هستیم و نه در مقابل شما و نظرات کارشناسی اتاق بازرگانی برایمان مهم است، افزود: باید راه را برای توسعه بازارها پیدا کنیم. تصمیمات مربوط به حذف یا دریافت عوارض در استان اخذ نمی شود و مرجع ساختار کلان کشوری است و ما مجری این تصمیمات هستیم.

در ادامه، رئیس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان تاکید کرد برای توجه به رفع محرومیت مناطق محروم می توان از روش های جایگزین از جمله معافیت های بیمه ای و مالیاتی و انرژی استفاده کرد، حذف اینگونه هزینه های مستقیم مانع رقابت پذیری بنگاههای اقتصادی می شود و جلوی هر گونه رقابت پذیری را می گیرد.

وی خاطرنشان کرد: اینکه مسئولان می گویند در مرز ترافیک وجود دارد، ترافیک آن را باید حل کنند و این اشکال مرزی است و حاکمیت و دولت باید آن را رفع کند.

*حمل کالا به افغانستان برای ناوگان ایرانی توجیه اقتصادی ندارد

رئیس انجمن صنفی شرکت های حمل و نقل بین المللی خراسان رضوی نیز با اشاره به انجام بیش از 95 درصد انواع صادرات استان سیستان و بلوچستان توسط ناوگان افغانی، گفت: این بدان دلیل است که ناوگان ایرانی تمایل به حضور در آنجا ندارد و تنها در بخش سوخت فعال است. البته در خراسان جنوبی هنوز ناوگان افغانی حضور ندارد.

احمد زمانیان افزود: در خراسان رضوی بیش از 95 درصد بار ترانزیت را ناوگان ایرانی حمل می کند اما برای صادرات، 90 درصد ناوگان، افغانی است زیرا حمل کالا به افغانستان برای ایرانی ها توجیه اقتصادی ندارد. افغان ها از هر راننده ایرانی که 3 ماه ویزا می گیرد برای انجام 5 سرویس، 450 دلار دریافت می کنند و هر ماشین ایرانی که وارد خاک آن کشور می شود باید هزینه رودپاس بدهد و درصورت انجام بیش از 5 سرویس در 3 ماه، برای هر سرویس باید 150 دلار بپردازد.

وی ادامه داد: ما به عنوان بخش خصوصی در سال گذشته به این موضوع اعتراض کردیم اما افغانستان اعلام کرد چون عوارض 120 یورو را حذف نمی کنید ما هم این مبلغ را می گیریم. در واقع ایران و افغانستان هر کدام منتظرند ابتدا دیگری عوارض 120 یورو را حذف کند و این موضوع قرار است در آینده بین مسئولان دو کشور به مذاکره گذاشته شود.

ضیایی، مسئول صادرات شرکت سیمان شرق با اشاره به حمل ماهانه 15 تا 20 هزار تن سیمان از مرز دوغارون، اظهار کرد: در سال 96، حدود 32 هزار تن سیمان توسط ناوگان ایرانی و 23 هزار تن توسط ناوگان افغانی به این کشور صادر کردیم.

وی یادآور شد: ما هزینه های زیادی صرف انبارداری و نگهداری بار در مرز داشته ایم و ضرر و زیان شرکت در این بخش بسیار زیاد است. ما به دنبال حفظ و توسعه ناوگان ایرانی هستیم اما لازم است کامیون ما به صورت مستقیم به کابل و قندهار برود و بارش در مسیر تخلیه نشود تا هزینه هایمان افزایش نیابد.

حقیقی، کارشناس استانداری خراسان رضوی خطاب به ضیایی گفت: صادرکنندگان خراسان جنوبی و سیستان آرزوی منطقه ویژه اقتصادی دوغارون را دارند و وقتی شما در آنجا عوارض 120 یورو را پرداخت نمی کنید اما امکان تخلیه بار دارید یعنی امکانات فراهم شده و تسهیلاتی وجود دارد که به یک شرکت داده می شود.

لبافی، رئیس دبیرخانه شورای گفتگو اظهار کرد: نکته مدنظر ضیایی و شرکت های سیمان این است که دولت باید شرایط یکسانی برای این واحدها و واحدهای مشابه در آن دو استان ایجاد کند و چون این شرایط در حال حاضر یکسان نیست، طبیعتا مزیت استفاده از تولیدات آن دو استان برای افغانستان وجود دارد.

جواد وحدتی فرد، معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل خراسان رضوی نیز گفت: پیشنهاد مشخص شما این است که مانند استان های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی، امتیازاتی هم به خراسان رضوی داده شود.

درخشان، رئیس اداره ترانزیت راهداری استان تصریح کرد: اگر بنا شد امتیازاتی مشابه استان های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی به خطه ما هم داده شود که دیگر برای آنها امتیاز به شمار نمی آید چون موقعیت خراسان رضوی به دو استان دیگر شباهتی ندارد.

مهدی تقوایی، رئیس گروه سرمایه گذاری دفتر جذب و حمایت از سرمایه استانداری خراسان رضوی پیشنهاد داد: همان طور که خراسان جنوبی مصوبه حذف عوارض را اخذ کرده ما هم برای خراسان رضوی این کار را انجام دهیم و با توجه به اینکه بسیاری از مرزهایی که از خراسان جنوبی عبور می کند مربوط به استان ماست، باید برای خراسان رضوی هم آن قانون اعمال شود.

*پیشنهاد اعمال روش های جایگزین به جای حذف عوارض

در پایان این جلسه لبافی به جمع بندی مباحث مطرح شده پرداخت و گفت: بخش خصوصی می گوید ما باید در شرایطی قرار بگیریم که امتیاز برابری با بنگاه های همتای خود در خراسان جنوبی و سیستان داشته باشیم تا بتوانیم با آنها رقابت کنیم.

وی خاطرنشان کرد: در نقاط محروم دولت مزیت هایی برای پویاسازی آن نقاط اعمال می کند اما آن مزیت ها از نوع مالیاتی است و پیشنهاد ما اعمال روش های جایگزین به جای حذف عوارض در استان دیگر است. امروز می بینیم که در استان سیستان و بلوچستان عوارض 120 یورو به طور یک جانبه از طرف ایران حذف شده حال آنکه در مقابل افغانستان آن عوارض را حذف نکرده است. در واقع در استان سیستان برای افغانستان شرایط مزیتی ایجاد شده ولی در خراسان رضوی این مزیت وجود ندارد.

رئیس دبیرخانه شورای گفتگوی استان ادامه داد: پیشنهاد نخست ما اعمال روش های جایگزین مثل معافیت های مالیاتی و یا کاهش تعرفه های بیمه ای و هزینه های جنبی به جای حذف عوارض 120 یورو در آن استان است. اگر این پیشنهاد رد شد، ما خواستار حذف متقابل آن عوارض از طرف افغانستان خواهیم بود و از طرف دستگاه های اثرگذار و وزارت خارجه این موضوع باید پیگیری شود.

وی افزود: درباره معافیت 100 درصدی نرخنامه عوارض ماده 116 آیین نامه امور گمرکی بر بازارچه های مرزی هم درخواست داریم شرایطی که در استان خراسان جنوبی حاکم است در استان ما هم انجام شود. علاوه بر این، لازم است ظرفیت های حوزه دوغارون توسعه یابد و خروج کالا با کمترین مانع و کمترین میزان انتظار صورت بگیرد.