چاره‌جویی برای جلوگیری از قطع برق صنایع خراسان رضوی در تابستان امسال

در هفتمین نشست دبیرخانه شورای گفت‌وگوی استان بررسی شد

چاره‌جویی برای جلوگیری از قطع برق صنایع خراسان رضوی در تابستان امسال

در هفتمین نشست دبیرخانه شورای گفت‌و‌گوی خراسان رضوی، مسئله برق و تأثیر آن بر بنگاه‌های اقتصادی استان در تابستان سال جاری و راهکارهای موجود جهت جلوگیری از قطعی برق صنایع، بررسی شد. این موضوعات پیرو جلسه مشترک سه کمیسیون «انرژی»، «صنعت» و «سرمایه‌گذاری» اتاق مشهد در هفته گذشته و درخواست از دبیرخانه شورا جهت پیگیری مسئله، برگزار گردید.

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، علی‌اکبر لبافی، رئیس این دبیرخانه در آغاز این جلسه اظهار کرد: حدود 75 تا 80هزار مگاوات برق در کشور نیاز است تا در شرایطی عادی فعالیت تولیدی کنیم و مصارف گوناگون داشته باشیم؛ اما میزانی که در شرایط موجود تولید می‌شود، حدود 50 تا 55هزار مگاوات است و حدود 10 هزار مگاوات نیروگاه‌های آبی از مدار تولید خارج‌شده است.

وی افزود: با توجه به سخنان مدیرعامل برق منطقه‌ای، در سه استان خراسان با کسری برق مواجهیم و غالب این کسری، خود را در حوزه تولید و صنعت نشان می‌دهد.

لبافی خاطرنشان کرد: ما به دنبال این هستیم که با بررسی وضعیت موجود و ظرفیت‌ها، راهکاری ارائه دهیم تا برنامه زمان‌بندی قطعی برق که در بخش تولید استان اثری منفی می‌گذارد و ممکن است به دو روز در هفته برسد را به حداقل برسانیم و بسته‌ای پیشنهادی به مسئولان ارشد استان ارائه نماییم تا بدین ترتیب، آثار ناشی از کمبود برق به حداقل برسد.

برنامه‌ریزی برای احداث نیروگاهی الگویی در شهرک صنعتی توس

سپس، محمد چوپانکاره، مدیرعامل شرکت بهره‌وری انرژی پشت تریبون قرار گرفت و در بیان وضعیت موجود، ابراز کرد: دستورالعمل هیئت‌وزیران ده روز قبل ابلاغ‌شده و قرار بر این است که نسبت به سال گذشته 30درصد کاهش مصرف برق داشته باشیم.

وی بابیان اینکه بیش از 80هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی در کشور وجود دارد، افزود: این در حالی است که از این ظرفیت در سال گذشته 60هزار مگاوات تولید برق داشتیم که نشان‌دهنده وضعیت نامطلوب در این عرصه است.

چوپانکاره از فرسودگی نیروگاه‌ها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی صنعت برق کشور گفت و افزود: حتی اگر هیچ محدودیتی در معاملات خارجی برای ورود تجهیزات و انتقال پول و... نداشته باشیم، بازهم 10 سال برای بازسازی نیروگاه‌های فرسوده زمان باید صرف گردد.

وی راهکار بلندمدت را در این میان، برنامه‌ریزی در جهت احداث نیروگاه‌های جدید دانست و تصریح کرد: هم‌اکنون به احداث نیروگاه‌هایی با ظرفیت حدود 40هزار مگاوات نیازمندیم؛ زیرا بخشی از نیروگاه‌های کنونی دچار فرسودگی‌اند.

مدیرعامل شرکت بهره‌وری انرژی با اشاره به اجرای نامطلوب دستورالعمل‌های مربوط به نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس و نارضایتی‌ها در این حوزه ابراز کرد: احداث نیروگاه مسئله‌ای دشوار و تخصصی است و توانیر نیز اعتباری برای پرداخت جهت خرید برق تولیدشده این نیروگاه‌ها ندارد.

چوپان کاره در تشریح پیشنهادهای کوتاه‌مدت برای رفع کنونی معضل برق گفت: احداث نیروگاه کار مشکلی است و ما تصمیم گرفتیم نیروگاهی الگویی احداث نماییم تا به‌عنوان الگو موردتوجه قرار گیرد. هدف، احداث نیروگاهی 25مگاواتی با تولید مطمئن در فاز یک شهرک صنعتی توس است.

وی اذعان کرد: در تابستان امسال فقط می‌توان خاموشی‌ها را مدیریت کرد و برای جلوگیری از مشکلات سال آینده، باید از هم‌اکنون به احداث نیروگاه اقدام نمود.

چوپان کاره اذعان کرد: صنایع و شرکت گاز می‌بایست کمک کنند تا گاز موردنیاز نیروگاه تأمین گردد و ما در اسرع وقت، نیروگاه 25مگاواتی را برای تولید دائم این میزان انرژی برق، در شهرک صنعتی توس احداث نماییم.

سیاست تشویقی در احداث نیروگاه، جایگزین سیاست تنبیهی گردد

محمدعلی چمنیان، رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و بازار پول اتاق مشهد نیز اذعان کرد: موضوعی که در این مسائل باید به آن دقت شود این است که سیاست‌های تشویقی در احداث نیروگاه، امروز در حال تبدیل‌شدن به سیاست‌های تنبیهی است؛ این در حالی است که چنین سیاست‌هایی باید در آنجایی تکلیف شود که تکالیف قانونی اجرانشده است.

وی افزود: طبق آیین‌نامه اجرایی ماده 25 قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی هرساله اعتبار لازم برای جبران خسارت ناشی از قطع برق برنامه‌ریزی‌شده واحدهای تولیدی را می‌بایست در بودجه پیش‌بینی کند؛ اما این بند قانونی اجرانشده است. از طرفی، طبق ماده 6 این قانون، شرکت‌های خدمات دهنده در حوزه انرژی باید خدمات خود را بیمه کنند که این اتفاق نیز رقم نخورده است. سیاست تنبیهی در اصل باید در این موارد که قانون اجرانشده است، اعمال گردد.

چمنیان تصریح کرد: طبق ماده 43 قانون بودجه 1400، هر یک از مشترکان دولتی گاز، آب و برق شامل وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، مؤسسات و شرکت‌های دولتی وابسته به آن‌ها، نیروهای مسلح و استانداری‌ها مکلف‌اند نسبت به کاهش ده‌درصدی مصرف برق اقدام نمایند. اما آیا این اتفاق افتاده است؟ لذا جایی که تکلیف انجام‌نشده باید تنبیه صورت گیرد.

وی ادامه داد: در قانونی که در هفته جاری ابلاغ‌شده (ماده 16 قانون جهش تولید) نیز صنایع با مصرف بیش از یک مگاوات موظف‌اند یک درصد از برق مصرفی خود را از انرژی‌های تجدید پذیر تأمین کنند و این میزان در پایان سال پنجم به 5 درصد خواهد رسید. در غیر این صورت وزارت نیرو موظف است برق مصرفی آنان را با تعرفه تجدید پذیر محاسبه نماید. این بدان معناست که در قانون ابلاغی، به قطعی برق صنایع اشاره نشده است. حال سؤال این است که چه مبنای قانونی برای قطعی‌ها وجود دارد؟

چمنیان تأکید کرد: در پیشنهادهایی که مطرح می‌گردد، باید به موضوع سیاست‌های تشویقی برای صنایع، توجه شود.

وی در بخش دیگری از سخنانش به برنامه‌ریزی‌هایی برای مدیریت مصرف برق اصناف تأکید و اظهار کرد: در زمان روشنایی هوا، اصناف می‌توانند روشنایی نداشته باشند. اگر ساعت کار اصناف جابجا شود، بخش بزرگی از مشکل حل می‌گردد. نکته دیگر درباره ادارات است، آنان که نتوانسته‌اند مصرف خود را کاهش دهند، بایستی قطعی برق داشته باشند.

لزوم اصلاح اقتصاد برق

محسن شادمان، رئیس کمیسیون انرژی اتاق مشهد نیز گفت: روند رشد 8.8درصدی مصرف با روند 3.3 درصدی تولید برق در کشور فاجعه‌ای را در تأمین برق ایجاد کرد و به وضعیت امروز رسیدیم.

وی افزود: اقتصاد صنعت برق مشکل داشته و اساسی‌ترین مسئله موجود این است که اصولاً دولتمردان باید تکلیف خود را با صنعت برق مشخص کنند. آیا صنعت برق یک خدمت است یا یک کالا؟ اگر کالاست باید اقتصاد صحیحی داشته باشد.

شادمان افزود: مصرف برق صنعت ما زیر 10درصد است. در پیک‌بار تابستان سال گذشته، نیاز مصرف برق در یک روز، 64هزار مگاوات، ذخیره نیروگاه‌ها 632 مگاوات و مصرف برق صنایع 2221 مگاوات بوده است. تولید نیروگاه تجدید پذیر هم 7732 مگاوات بوده است؛ اما در پاییز که پیک‌بار نبوده، در یک روز، نیاز مصرف برق 41هزار مگاوات، مصرف برق صنایع، 5019 مگاوات و ذخیره نیروگاه‌ها، 2195 مگاوات بوده است. تولید نیروگاه تجدید پذیر هم 3538 مگاوات.

وی ادامه داد: تأکید ما بر این است که تمام فشار کاهش مصرف روی دوش صنایع سنگینی نکند.

شادمان در تشریح راهکارهای مقابله با بحران پیش رو، گفت: افزایش ظرفیت تولید، افزایش راندمان نیروگاه‌های فعلی، متنوع سازی سبد عرضه، کاهش تلفات و بهینه‌سازی مصرف برق، اصلاح منحنی بار شبکه برق (پیک سایی) و ایجاد راهکار مناسب برای استفاده از دیزل‌های صنایع در زمان کمبود برق ازجمله راهکارهاست.

لزوم ایجاد قرارگاهی برای زیرساخت نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس

محسن شرکا، نایب‌رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری اتاق مشهد نیز در بخشی از این نشست گفت: در موضوع قطعی برق در اوج مصرف، همواره صنعت در صف اول قرار می‌گیرد.

وی افزود: لازم است قرارگاهی در استان ایجاد شود و در آن مصوب گردد که چه کسانی به دنبال احداث نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس‌اند و مسئولان استانی در راستای فراهم کردن زیرساخت‌های لازم و موردنیاز این افراد اقدام نمایند. بانک‌ها نیز باید بدین منظور تسهیلاتی پیش‌بینی کنند.

شرکا ادامه داد: همه‌چیز باید در آن قرارگاه و ستاد حل گردد و از روز بعد، سرمایه‌گذار نیروگاه کوچک‌مقیاس، در بوروکراسی ادارات گیر نیفتد.

وی گفت: ما باید به سمت انرژی‌های پاک برویم و از این مسئله ناگزیریم. در این راستا باید تسهیلات پیش‌بینی شود و با این کار، ظرف دو سه سال مشکل تا حد زیادی حل می‌گردد.

مسافر پذیری مشهد در موضوع برق مدنظر قرار گیرد

محمد خوشحال، مدیرعامل شهرک صنعتی ماشین‌سازی نیز گفت: سال گذشته به‌شدت با مشکل قطعی برق مواجه بودیم و درخواست ما این است که در این زمینه به‌مانند استان‌های دیگر در خراسان رضوی عمل گردد. مشهد شهری زیارتی است و از ظرفیت نماینده‌ها و مسئولان استان باید استفاده شود تا با پیگیری، میزان برق بیشتری برای تخصیص به استان ما مدنظر قرار گیرد. شرکت برق برای ایام پیک و اوج بار مصرف امسال دو سناریو دارد؛ نخست، قطعی هرروزه و دوم، قطعی دو روز در هفته.

وی افزود: پیشنهاد شهرک‌ها و واحدهای صنعتی در این خصوص به‌صورت مکتوب به انجمن مدیران صنایع و شرکت برق ارسال‌شده است. پیشنهاد ما این بوده که در پیک‌بار یعنی از تاریخ از 15 تیرماه تا 15 مردادماه، به مدت یک ماه، هرروز کاهش مصرف بار داشته باشیم و نه قطعی برق.

خوشحال با طرح این سؤال که در روزهای پیک مصرف برق برای اصناف چه تدابیری اندیشیده شده است، افزود: پارسال بخشی از هتل‌ها تعطیل بودند و امسال فعال‌شده‌اند و این اتفاق مصرف برق را در مشهد افزایش می‌دهد. در این میان، فشار اصلی روی واحدهای صنعتی است.

تأکید بر تغییر رویکرد در تخصیص اعتبارات به حوزه برق تجدید پذیر

مهدی وطن‌پرست، رئیس گروه تولید و اشتغال استانداری خراسان رضوی نیز گفت: سال گذشته هزار میلیارد تومان تسهیلات 4درصدی صرف بحث برق شد. در بودجه امسال نیز 6هزار میلیارد تومان برای خرید برق از نیروگاه‌های تجدید پذیر تخصیص‌یافته است. این منابع برای خانوارهای تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد در نظر گرفته‌شده است؛ اما مسئله این است که نهادهای حمایتی پارسال اعتباری برای این موضوع در نظر گرفته بودند. لذا پیشنهاد ما این است که به‌جای اختصاص اعتبار به این نهادها، منابع و اعتبارات به سمت تولید برق و عموم مردم سوق یابد. محدودیت سوق دادن منابع برای تولید برق تجدید پذیر به سمت خانوارهای محروم، باعث کند شدن تحقق این موضوع شده است.

وطن‌پرست گفت: در بحث تعرفه واردات پنلهای خورشیدی نیز دچار مشکلیم و نیازمند واردات در این حوزه‌ایم و محدودیت این موضوع باید رفع گردد.

پیشنهاد فعالیت برخی ادارات در روزهای تعطیل برای کاهش مصرف برق

قاسم کیومرثی، رئیس اداره صنایع فلزی سازمان صمت استان نیز ابراز کرد: تراز تولید و مصرف برق در استان ما منفی نیست و این موضوع قابل‌توجه است. نکته دیگر درباره خدماتی است که به زائران در استان ما ارائه می‌گردد و این موضوع باید در میزان برق تخصیصی مدنظر قرار گیرد.

وی افزود: در سال گذشته ما در سازمان صمت زیر بار دو روز تعطیلی صنایع در هفته نرفتیم. امسال نیز می‌توان برای کاهش مصرف در پیک، پیشنهاد داد که برخی ادارات در روزهای تعطیل فعال گردند.

کیومرثی خاطرنشان کرد: سوخت واحدهای دارای دیزل ژنراتور، دوبخشی است و با نرخ‌های غیر نیروگاهی محاسبه می‌گردد که پیشنهاد می‌شود در این زمینه جلساتی با شرکت پخش فرآورده‌های نفتی برگزار شود تا با رایزنی لازم، نرخ محاسبه سوخت این دیزل‌ها، با نرخ نیروگاهی محاسبه گردد.

حسین خانی زاده، دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت استان نیز گفت: موضوع توزیع و قطعی برق باید کشوری شود. سال گذشته در استان آذربایجان دو ساعت در هفته قطعی برق برای صنایع صورت می‌گرفت.

پیشنهاد فعالیت صنایع در روز جمعه به‌جای یکی از روزهای هفته

در ادامه این نشست، تریبون در اختیار امیرمهدی مرادی، دبیر اجرایی انجمن مدیران صنایع خراسان قرار گرفت. او با اشاره به رایزنی‌هایی که این انجمن با شرکت توزیع برق استان داشته، گفت: میزان مصرف برق در خراسان رضوی بیشتر از تولید این انرژی در استان است. ما در خراسان بزرگ مازاد تولید داریم که دلیل آن، فعالیت نیروگاه‌های خراسان جنوبی است.

وی افزود: از ابتدای سال در انجمن مدیران دبیرخانه‌ای برای موضوع برق تشکیل دادیم. با رایزنی‌هایی که کردیم مشخص شد قرار نیست دو روز تعطیلی در هفته برای صنایع اعمال شود؛ مگر در شرایط بسیار بحرانی که سراسر کشور به تعطیلی دوروزه برود و ما نیز اعلام کردیم که کل صنایع آمادگی داشته باشند. البته این موضوع تعطیلی دوروزه را می‌توان با تولید در روز جمعه مدیریت کرد.

مرادی تصریح کرد: نمی‌توانیم روی نیروگاه‌های گازی در سال‌های آینده چندان مانور بدهیم و باید روی نیروگاه‌های خورشیدی تمرکز نمود و اولویت باید با نیروگاه‌های خورشیدی باشد.

مرادی بابیان اینکه قرار بود قطعی برق صنایع از 15 اردیبهشت اعمال گردد، گفت: خوشبختانه به خاطر اینکه هوا چندان گرم نشد، این مسئله اتفاق نیفتاد. با مذاکراتی که انجمن مدیران با شرکت برق داشته، قرار شد یک روز قطعی برق برای صنایع اعمال گردد که البته پیشنهاد ما این بود که با فعالیت صنایع در روز جمعه، آن یک روز قطعی هم اعمال نگردد.

هدف، مدیریت بار مصرف به‌جای قطعی برق است

علیرضا خدابنده، قائم‌مقام شرکت توزیع برق استان نیز اظهار کرد: انتقال مصرف صنایع به‌روز جمعه، به‌جای یک روز کاری در هفته از ابتدای خرداد تا انتهای شهریور مدنظر ما نیز هست.

وی گفت: هدف، قطعی برق نیست بلکه برنامه‌ریزی برای مدیریت بار است. اگر بخش‌های مختلف خانگی و صنعتی و خدمات و... مصرف خود را مدیریت کنند، بخش اعظمی از مشکلات حل می‌گردد.

خدابنده ادامه داد: ما در 200 ساعت پیک‌بار که مربوط به شرایط هشدار و بحران است، مشکل‌داریم و صنایع باید آمادگی برای خاموشی دوروزه در آن شرایط را نیز داشته باشند.

وی اظهار کرد: ما مازاد تولید برق در استان نداریم بلکه کمبود تولید داریم. شبکه برق کشور سراسری است و همه به هم متصلیم. باید به این سمت برویم که الگوی تولید صنعتی ایجاد کنیم تا واحدها فعالیت 24 ساعته داشته باشند. همچنین باید از توان مولدین دیزلی به‌خوبی استفاده نماییم.

خدابنده ادامه داد: در ارتباط با اصناف پرمصرف هم صراحت مصوبه وجود دارد و به شرکت‌های توزیع اجازه قطع داده‌شده است.

لبافی، رئیس دبیرخانه شورای گفت‌وگو نیز در پایان این مباحث گفت: مشکل قطعی برق در یک روز از ایام کاری هفته با جایگزینی فعالیت صنایع در روز جمعه  در مدت کوتاهی  کاهش می‌یابد. با اجرای این توافق فعلاً مشکل قطعی برق صنایع تا حد زیادی می‌توان کاهش داد  

وی افزود: امروز جلسه پیرامون این بود که در خراسان چگونه کار را مدیریت کنیم تا کمترین خاموشی را داشته باشیم. پیشنهاد‌های دستگاه‌های اجرایی و بخش خصوصی مطرح شد و جمع‌بندی را  برای طرح در شورای گفتگو مهیا کنیم.