واکاوی مشکلات حمل نهاده‌های دامی و پیشنهادات بخش خصوصی برای حذف هزینه‌های سربار

واکاوی مشکلات حمل نهاده‌های دامی و پیشنهادات بخش خصوصی برای حذف هزینه‌های سربار
نویسنده خبر : روابط عمومی تاریخ بارگذاری : سه شنبه ، 16 شهريور 1400

در نشست دبیرخانه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی صورت گرفت

واکاوی مشکلات حمل نهاده‌های دامی و پیشنهادات بخش خصوصی برای حذف هزینه‌های سربار

در بیست و دومین جلسه دبیرخانه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی، مشکلات مربوط به حمل نهاده‌های دامی از بنادر کشور به خراسان رضوی و هزینه‌های سربار در این بخش بررسی شد.

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی؛ «علی اکبر لبافی»، رئیس این دبیرخانه در ابتدای نشست با اشاره به دستورکار این جلسه درباره حمل نهاده‌های دامی به استان عنوان کرد: هم اکنون حمل نهاده ها از سه مسیر به خراسان رضوی صورت می گیرد؛ بخش عمده این محصولات یعنی حدود 80درصد از آن ها از بندر امام، بخشی از بندر امیرآباد در شمال ارسال می شود و اخیرا هم بحث حمل و نقل از بندر چابهار مطرح است.

وی با بیان اینکه چند مشکل در حوزه حمل نهاده وجود دارد، به مساله «پشت بارنامه» به عنوان یکی از نکات مورد اعتراض شرکت های تولیدی اشاره و ابراز کرد: در حمل و نقل کامیونی، پشت بارنامه هایی وجود دارد که اصولا آن طور که متولیان اداره کل حمل و نقل و پایانه ها اعلام می‌کنند، قانونی نیست و از طرفی اگر این پشت بارنامه ها پرداخت نشود، بار یا حمل نمی شود یا با تاخیر حمل می گردد. از طرفی، در خراسان رضوی ظرفیت حمل ریلی کالا وجود دارد که یک سوم هزینه حمل با کامیون را شامل می شود؛ اما به دلایلی تاکنون نتوانسته ایم در استان از این موقعیت به خوبی استفاده نماییم.

لبافی درباره تفاوت مسیر حمل کالا از بندر امام و بندر امیرآباد برای شرکت های خراسانی گفت: کالایی که از بندر امام می آید، 1720 کیلومتر فاصله را می پیماید که توامان هزینه های زیادی را برای اتحادیه ها و کارخانه‌های خوراک دام به دنبال دارد؛ اما مسیر حمل کالا از بندر امیرآباد، حدود 700 کیلومتر است؛ این مسیر کوتاهتر بوده و در نتیجه در کاهش استهلاک و مصرف سوخت موثر است.

وی یادآور شد: نکته دیگری که از سوی بخش خصوصی درباره حمل کالاها مطرح می شود، عدم لحاظ نمودن  پشت بارنامه ها در هزینه های حمل و نقل از سوی ادارات کل مالیات و دارایی است؛ به همین دلیل نمی توان هزینه تمام شده کالا را به طور کامل محاسبه کرد.

رئیس دبیرخانه شورای گفت و گوی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: سازمان حمل و نقل جاده ای بر این نکته تاکید میکند که اعدادی که در بارنامه لحاظ میگردد، اعداد مربوط به «کف قیمت» است و می تواند تغییر نماید.

*نیاز روزانه 80 کارخانه خوراک دام استان، 4هزار تن نهاده است

فریدون کافی، مدیرعامل اتحادیه کارخانجات خوراک دام استان نیز با تایید سخنان لبافی، گفت: متاسفانه واحدهای تولیدی و فعالان بخش کشاورزی به طور مستمر در حوزه نهاده های دامی در دو سال گذشته درگیر این مشکلات بوده اند و از ابتدای امسال این مشکلات بیش از گذشته دامن گیر واحدهای تولیدی شده است.

وی افزود: 80 کارخانه خوراک دام عضو اتحادیه استان، در مجموع روزانه 4هزار تن کنسانتره تولید می کنند و این ظرفیت نیازمند حجم عظیمی از بار نهاده دامی است. این یعنی اگر روزانه 4هزار تن نهاده وارد استان شود، باز هم در انبار کارخانه ها مواد اولیه وجود ندارد و فقط کفاف تولید روزانه را میدهد. بنابراین باید نهاده های ورودی بیشتری داشته باشیم.

کافی تصریح کرد: نکته اینکه بیش از 80درصد نهاده های دامی وارد شده به استان، از خارج از کشور تامین میگردد و به دلیل تحریمهای موجود، مدتی است که قیمت آنها چندبرابر شده و گاهاً نهاده ها به خاطر مشکلات ارزی، در بنادر و در شرایط غیر استاندارد دپو میشود. لذا نهاده ای که با کیفیت مطلوب وارد بنادر میشود، به دلیل مشکلات مذکور پس از 4 تا 5 ماه و حتی یکسال در شرایط گرم و غیر استاندارد نگهداری شده و کیفیت خود را از دست میدهد. این در حالی است که در هر شرایطی و با هر کیفیتی این نهاده ها به کارخانجات ارسال میشود و وقتی کیفیت آن پایین باشد، باید به نوعی از دام سبک خورانده شود. این موضوع در نهایت به سلامت جامعه هم آسیب میرساند.

*افزایش چهار مرحله‌ای کرایه حمل از پارسال تاکنون

وی با اشاره به افزایش کرایه حمل از پارسال تاکنون در 4 مرحله گفت: اخیرا هم نماینده وزارت راه اعلام کرد که افزایش کرایه حمل توافقی است اما نکته این است که اگر این نرخ گذاری توافقی است؛ چرا این مشکلات به وجود می آید؟ نکته دیگر اینکه در بنادر شاهد این هستیم که برخی شرکتهای حمل و نقل به صورت خاص مجوز حمل را اخذ میکنند و این مجوز به همه اعطا نمیگردد. این در حالی است که کارخانجات بزرگ خوراک دام دارای کامیون های زیادی هستند و حتی کامیونهای خود را برای حمل سهمیه نهاده شان به بندر میفرستند؛ اما متاسفانه بارگیری در بندر برای این کامیونها صورت نمیگیرد. دلیل این امر، فعالیت مافیایی برخیها در زمینه حمل نهاده است. این شرکتها و افراد ما را تحت فشار قرار میدهند تا به ناچار نسبت به پرداخت پشت بارنامه اقدام کنیم.

کافی خاطرنشان کرد: ارقام پشت بارنامه وضعیتی را برای واحدهای تولیدی ایجاد کرده که به رغم زحماتی که میکشند، حاشیه سود کمی دارند. از طرفی، ارقام پشت بارنامه که باید در محاسبات سازمانهای صمت، جهاد کشاورزی و تعزیرات حکومتی لحاظ شود؛ به دلیل اینکه اسنادی که ارائه میدهیم مورد قبول آنها نیست، لحاظ نمیگردد.

وی درخصوص حمل ریلی نهاده های دامی به استان نیز تصریح کرد: در سالهای اخیر با چند شرکت ریلی و خصوصی برای حمل نهاده ها هماهنگ کردیم؛ اما متاسفانه به نتیجه ای نرسیدیم. درخواست ما این بود که بار نهاده ای که سهمیه استان است، همانطور که با حمل ریلی به سازمانها میرسد، به دست واحدهای تولیدی نیز برسد.

مدیرعامل اتحادیه کارخانجات خوراک دام استان ادامه داد: به دلیل مافیایی که در بنادر وجود دارد، شماره تلفن صاحب بار به دست راننده می رسد و تک تک راننده های کامیون با ما تماس میگیرند و ضمن اشاره به قیمت مصوب حمل کالا، قیمتی نزدیک به دو برابر آن را برای حمل کالای ما اعلام میکنند؛ شرکتها و کارخانه ها نیز در این شرایط مجبورند که بپذیرند تا حمل نهاده هر چه سریعتر صورت گیرد.

کافی اذعان کرد: نکته دیگر اینکه در حالی که حمل بار 10 تنی کارخانه ها باید با کامیون ارسال گردد، از بندر به ما اعلام میکنند که این مقدار باید با تریلی حمل شود. در این صورت ما باید کرایه حمل 15 تا 20 تن کالا را بپردازیم.

*آمادگی راه آهن برای حمل ریلی حجم بیشتری از نهاده ها از جنوب

در ادامه، مصطفی نصیری ورگ، مدیرکل راه آهن خراسان به ایراد سخن پرداخت. او در ارتباط با حمل ریلی نهاده‌های دامی استان از بنادر به ویژه بندر امام و بندر عباس به خراسان رضوی گفت: هم اکنون بخشی از نهاده های دامی مورد نیاز استان از طریق واگن ها وارد میشود و با تعرفه های موجود در این زمینه، آمادگی حمل حجم بیشتری از نهاده ها به استان را داریم.

نصیری ادامه داد: در صورت تمایل صاحبان کالا، راه آهن آمادگی دارد نسبت به حمل نهاده های دامی از مبدا به مقصد در پایگاههایی که زیرساختهای تخلیه را دارد، اقدام نماید و در این ارتباط مشکل خاصی وجود ندارد. از جمله در ایستگاه های شهید مطهری، تربت و سنگ بست به دلیل برخورداری از زیرساختهای تخلیه، امکان انجام این کار وجود دارد.

وی افزود: راه آهن خراسان ظرفیت حمل ریلی نهاده های دامی از بندر امام را دارد؛ اما این موضوع باید در تخصیص سهمیه نهاده از طریق حمل ریلی مدنظر قرار گیرد.

*لزوم برگزاری مناقصه برای حمل نهاده

جواد وحدتی فر، معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای خراسان رضوی نیز در بخشی از این نشست ابراز کرد: یکی از نکاتی که ما بر آن تاکید داریم این است که اتحادیه ها و کارخانه های خوراک دام برای حمل نهاده های دامی و واگذاری این کار به شرکتهای حمل و نقلی، حتما مناقصه برگزار کنند. عدم برگزاری مناقصه بابت بروز مشکلاتی همچون پشت بارنامه میشود.

وی افزود: موضوع پشت بارنامه از نظر ما غیرقانونی است و نباید چنین اتفاقی رقم بخورد. هر آنچه هست روی بارنامه نوشته می‌شود. با پشت بارنامه نمی‌توان حقوق دولت و سرمایه‌گذار را گرفت؛ زیرا سندی که معتبر است، خود بارنامه است. به همین دلیل است که آنچه پشت بارنامه نوشته می‌شود، در هزینه‌های شرکت از سوی دستگاه‌های دولتی محاسبه نمی‌گردد. نکته اینکه دیوان محاسبات اداری و دستگاه نظارتی باید در این زمینه ورود کند.

وحدتی‌فر خاطرنشان کرد: نکته مهم دیگر اینکه 15درصد نهاده های دامی به عنوان کالای اساسی توسط جهاد کشاورزی وارد استان می شود و واردات 85درصد به استان توسط بخش خصوصی صورت میگیرد. بخش خصوصی با توجه به اینکه بیشترین میزان ورود نهاده به استان در حجم چند 10 هزار تن را انجام میدهد، باید برای حمل این بارها مناقصه برگزار کند یا با یک شرکت حمل و نقلی قرارداد ببندد تا از بروز مشکلات جلوگیری گردد.

*افزایش 50درصدی توزیع ماهانه نهاده‌های دامی در خراسان رضوی

احمد داوطلب، مدیر امور دام سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز در بخشی از این نشست آنلاین درباره میزان توزیع نهاده های دامی در استان گفت: میانگین توزیع نهاده ها در استان در سال جاری، به طور میانگین 62 هزار تن در هر ماه بوده است؛ این در حالی است که پارسال حدود 41 هزار و 700 تن توزیع ماهانه نهاده داشتیم. لذا در سال جاری افزایش 50درصدی توزیع نهاده های دامی در خراسان رضوی نسبت به سال گذشته را شاهد بوده ایم. این امر به نوبه خود، نیازمند استفاده بیشتری از خدمات حوزه حمل و نقل است و در نتیجه به کامیونهای بیشتری برای این کار نیازمندیم.

وی درباره دیگر دلایل بروز مشکلات حمل نهاده های دامی در سالجاری تصریح کرد: نکته دیگر این است که امسال سهم بیشتری از نهاده های تخصیص یافته به خراسان رضوی از بندر امام بود و مسافت طولانی بندر امام تا استان ما، باعث تاخیر در حمل نهاده ها و... شد.

داوطلب خاطرنشان کرد: غیر از دلایل مربوط به حوزه نهاده های دامی در مشکلات حمل و نقلی، عواملی خارج از حوزه ما مثل همزمانی توزیع سایر نهاده های کالاهای اساسی مثل گندم هم باعث بروز مشکلات در زمینه حمل میشود. کالاهای اساسی که دپو شده بود، یکباره باید حمل و توزیع میشد و همین امر، باعث محدودیت در حمل و نقل، کمبود کامیون و افزایش کرایه، تاخیر در ارسال بار و به وجود آمدن موضوع پشت بارنامه ها شده است.

*صنف کامیون‌داران نوشتن کرایه در پشت بارنامه را قبول ندارد

رضا تیموری، رئیس کانون صنفی کامیون‌داران کشور و خراسان رضوی نیز در دفاع از صنف خود در این ماجرا گفت: در حال حاضر رانندگان کامیون و کامیون داران تنها صنفی هستند که قیمت واقعی خدمتی که میدهند را دریافت نمیکنند و حتی 25درصد زیر قیمت تمام شده خدمات خود ردیافتی دارند. این یعنی، ما هم اکنون با ضرر کار میکنیم.

وی یادآور شد: اما در موضوع پشت بارنامه، باید بگویم که ما پشت بارنامه را قبول نداریم و متاسفانه کسانی این کار را راه انداخته اند که نمیخواهند قیمت واقعی را به راننده بپردازند. تاکید ما بر این است که نرخ کرایه در خود بارنامه درج شود و هر عددی که به عنوان کرایه تعیین گردیده، در بارنامه آورده شود؛ اما متاسفانه برخیها این کار را نمیکنند تا اگر به دلیلی مشکلی به وجود آمد، مبلغ پشت بارنامه را به دلیل اینکه قابل وصول نیست، نپردازند. نکته دیگر اینکه، وقتی پشت بارنامه نوشته میشود، حقوق مسلم دولت ضایع می گردد.

تیموری تصریح کرد: در کشور ما میلیونها تن کالا در شبانه روز به وسیله هزاران کامیون جابجا میشود؛ ما کامیون داران تمام مواد اولیه کارگاهها؛ شرکتها و کارخانه ها را ما به واحدهای تولیدی می رسانیم و محصولات تولیدی را به بازار مصرف میرسانیم. در این میان، کجا کوچکترین خللی در کار مشاهده شده است؟ ریشه مشکل حمل نهاده ها در جای دیگری است. حمل این محصولات را مثل دیگر کالاهای اساسی که در اختیار وزارت جهاد کشاورزی است، به یکی دو شرکت حمل و نقلی سپرده اند و آنها چون توان حمل این حجم از کالا را ندارند، دچار مشکل میشوند.

وی با بیان اینکه حمل کالاهای اساسی باید آزاد و از انحصار دو شرکت خارج گردد، افزود: وقتی وزارت کشاورزی حمل میلیونها تن گندم، آرد، برنج، نهاده دامی، قند و شکر را به شرکتهای موردنظر خود میدهد، این مشکلات بروز و ظهور می کند. اگر حمل این کالا مانند دیگر کالاهای کشور انجام گردد، مشکل حل می شود و کالاهای اساسی نیز مثل دیگر کالاها از گمرکات منتقل و جابه‌جا میشود.

*پیشنهاد تخصیص سهمیه نهاده های خراسان از بندر امیرآباد

در پایان و در جمع بندی مباحث مطرح شده در این نشست، لبافی، رئیس دبیرخانه شورای گفتگوی استان گفت: موضوع حمل و نقل نهاده های دامی بسیار مهم است و بخشی از این مشکلات را میتوان با تعامل در استان حل کرد تا در نهایت کمکی به بخش خصوصی در زمینه حمل نهاده ها صورت گیرد. اگر امکان حمل نهاده های مورد نیاز استان از بندر امیرآباد وجود داشته باشد، نیازی به مسیری که هزار کیلومتر طولانی تر است نداریم و هزینه های کمتری شامل حال شرکتها خواهد شد.

برای حل این مشکلات لازم است با دستگاههای دولتی هم اندیشی کنیم تا حمل کالا از مسیر کوتاهتر صورت گیرد و درصورتی که امکان آن وجود نداشت، بخشی از  حمل کالا از بندر امام به خراسان رضوی، به شکل ریلی صورت گیرد تا هزینه ها از این طریق کاهش یابد. امکان این هم افزایی در استان ما وجود دارد. همچنین میتوان پیشنهاد واگذاری حمل سهمیه نهاده های دامی استان به شرکتهای پشتیبانی که پشت بارنامه ندارند و با هزینه کمتر و به موقع تر کار حمل را انجام میدهند، مطرح کرد و پیشنهاد نهایی نیز این باشد که پشت بارنامه ها در مالیات لحاظ شود.

دانلود اپلیکیشن اتاق بازرگانی