پنج پیشنهاد کارخانجات آرد استان، برای عبور از بحران

در نشست دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی بررسی شد:

پنج پیشنهاد کارخانجات آرد استان، برای عبور از بحران

 

فعالان صنعت آرد، فهرستی از مشکلات خود را به شانزدهمین جلسه دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی آوردند و از چالش چندنرخی بودن گندم، هزینه های بالای تولید و تمرکز تصمیم سازی ها در مرکز، سخن گفتند.

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی؛ «علی اکبر لبافی»، رئیس این دبیرخانه در ابتدای این نشست با بیان اینکه هم اکنون کارخانجات فعال در صنعت آرد استان با 30 درصد ظرفیت کار می کنند، اظهار داشت: در مکاتباتی که از سوی انجمن صنفی کارفرمایی کارخانجات آردسازی خراسان با دبیرخانه شورای گفتگو صورت گرفت، مشکلات این حوزه مطرح گردیده است؛ هزینه های سربار، افزایش حدود 70درصدی حقوق و دستمزد طی سه سال اخیر، تمصمیمات متمرکز در مرکز، تهیه کیسه به لحاظ قیمت ها و عدم تطابق با قیمت آرد و... از جمله مشکلات مطرح شده هستند.

وی افزود: یکی از راهکارهایی که باید برای بهبود وضعیت تولید آرد استان پیگیر شویم، بحث استفاده از ظرفیت خالی کارخانجات به نفع کمک به تولید و صادرات است که در این زمینه راهکارهایی از سوی این انجمن ارائه شده است.

*عرضه گندم با 3 نرخ موجب ایجاد فساد می‌شود

سپس حسن حسینی رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی کارفرمایی کارخانجات تولید آرد خراسان به ایراد سخن پرداخت و گفت: مشکل ما در دو حوزه است؛ نخست اینکه تصمیمات مرتبط با این حوزه بی توجه به اقتضائات موجود در مناطق مختلف کشور و در سطح ملی اخذ می شود و در استان ها به سختی می توان تغییراتی را در این تصمیمات اعمال کرد و تصمیم سازی ها عمدتا یکسان بوده، در حالی که شرایط تهران با بیرجند، مشهد و... یکسان نیست.

وی با بیان اینکه هم اکنون گندم با سه نرخ در بین کارخانه های آرد توزیع می شود؛ افزود: دولت گندمی را با قیمت 665 تومان برای برخی از نانوایی ها ارائه می دهد؛ گندم دیگری با نرخ 900 تومان برای نانوایی های آزادپز، بربری و تافتون استفاده می شود و در نهایت برای صنف و صنعت نیز گندم با قیمت هر کیلوگرم 2700 تومان عرضه می شود که همین مقوله خود باعث ایجاد فساد می گردد؛ به طوری که امروز در یکی از مناطق شهر مشهد می توان آرد تهران را زیر قیمت آرد کارخانجات شهرمان خریداری کرد.

حسینی یادآور شد: در حال حاضر خدمات برای واحدهای شهرستانی به مراتب گران‌تر از تهران تمام می شود، به خصوص در حوزه ماشین آلات که دسترسی نیز دشوارتر است و با همه این‌ها قیمت آرد در مشهد با تهران یکسان می باشد، حال آنکه کارخانجات آرد استان تنها با 30 درصد ظرفیت کار می کنند و کارخانه های تهران با حدود 70درصد ظرفیت!

رئیس انجمن صنفی کارفرمایی کارخانجات آرد سازی استان های خراسان ادامه داد: هر کالایی به طور مستمر در حال تغییر قیمت است اما ما نتوانسته ایم در چهار سال اخیر قیمت آرد را افزایش دهیم.

حسینی با تاکید بر اینکه ما به دنبال پیگیری درخواست هایمان از طرف شورای گفتگو در سطح ملی هستیم، افزود: امروز در هر کیلوگرم آرد، 20 تومان هزینه می کنیم و این درحالیست که بارها درخواست هماهنگی داشتیم تا لااقل هزینه هایمان کاهش پیدا کند.

رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در بخش دیگری از اظهارات خود، با بیان اینکه با وجود قول های قبلی برای پیگیری مشکلات، تاکنون اتفاقی در این زمینه رخ نداده است، افزود: ما گندم هایی را در مناطق، سیلوها و یا انبارهای سازمان تعاون روستایی داریم و اگر هماهنگی لازم برای توزیع بین این سه حوزه توزیع اتفاق بیافتد، بخشی از مشکلات حل می‌شود؛ ضمن اینکه تقاضا داریم در توزیع با انجمن آرد به عنوان تشکل مرتبط با این بحث نیز هماهنگی صورت گیرد.

وی نقبی هم به موضوع عبور موقت گندم زد و اظهار کرد: با توجه به اینکه مشخص نیست پرداختی این عبور موقت ریالی است یا ارزی، ما نگران هستیم داریم و مکاتبه کرده ایم تا بدانیم مکانیزم اجرایی این کار چیست، البته نکته اینجاست که اگر ما در این زمینه پیگیر باشیم چندین ماه طول می‌کشد تا به نتیجه برسیم.

وی ادامه داد:  هم اکنون 28 کارخانه آرد در استان خراسان رضوی فعالیت می کنند و با هماهنگی ها به دنبال آن هستیم تا چرخ این کارخانه ها بچرخد و تقاضایمان نیز این است که کارخانه جدیدی در این حوزه ایجاد نشود، چون ظرفیت تولید استان در این بخش اشباع شده و بنگاه های موجود نیز با کمتر از ظرفیت خود به فعالیت مشغولند.  

لبافی، رئیس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان نیز در ادامه گفت: طبق صحبت های رئیس انجمن صنفی کارخانجات آرد استان، در شهرستان ها هزینه خدمات برای این کارخانه ها گران‌تر از تهران است ولی نسبت ظرفیت هایی که در شهرستان ها از کارخانه ها استفاده می شود تقریبا یک سوم تهران می باشد و چون تقاضا در تهران بیشتر است، این استان می‌تواند استفاده بیشتری از گندم داشته باشد. نکته دیگر، قیمت کیسه است که باید در این حوزه هم تعیین تکلیف صورت بگیرد؛ اینکه هر کیسه تقریبا 800 تومان هزینه سربار برای کارخانه ها دارد موضوع مطلوب نیست.

وی افزود: نکته دیگر، بحث حمل و نقل است که باید درباره آن نیز هماهنگی لازم صورت بگیرد. همچنین لازم است درباره توزیع شهرستانی گندم بررسی هایی انجام شود و اگر انجمن شهرستانی در این زمینه دخیل باشد، موثر خواهد بود. بحث عبور موقت نیز دارای فرآیندهایی طولانی است که در صورت کوتاه شدن رویه ها و بروکراسی موجود، نتایج بهتری را در این بخش شاهد خواهیم بود.

*با وجود افزایش 75 درصدی دستمزدها در سه سال اخیر، قیمت آرد تغییری نکرده است

محمد سپانلو، دبیر انجمن صنفی کارفرمایی کارخانجات آرد سازی استان های خراسان نیز در تکمیل نکات عنوان شده، گفت: در سه سال گذشته افزایش دستمزد بالایی در قانون کار داشتیم و اگر فرض را بر این بگذاریم که این میانگین 75 درصد افزایش دستمزد در این سه سال بر قیمت تمام شده اثر بگذارد، نتیجه مشخص است اما با این وجود و طی این مدت، قیمت آرد تغییری نکرده است.

وی افزود: تقاضای ما این است که دولت افزایش قیمت ها را به تناسب تورم و هزینه های موجود مدنظر قرار بدهد یا لااقل از بعضی هزینه های سربار تولیدکنندگان این بخش بکاهد تا کمکی به روند تولید شود.

در ادامه، تریبون در اختیار حمیدرضا نوری، مدیرکل غله و خدمات بازرگانی خراسان رضوی قرار گرفت؛ او با اشاره به آغاز فصل خرید گندم از هشتم خردادماه امسال، بیان کرد: در استان 60 مرکز خرید گندم داشتیم و تا به امروز 426 هزار تن از این محصول خریداری شده است.

وی درباره افزایش قیمت تمام شده آرد نیز اظهار کرد: در کشور شرایطی داریم که سیستم حمل و نقل وقتی متوجه جابه‌جایی بار ضروری می شود، قیمت ها را به ناگاه افزایش می دهد. در همین جابه جایی های اخیر نیز مجبور شدیم تا سه بار افزایش قیمت حمل و نقل را به جان بخریم و این موضوع در رشد قیمت تمام شده گندم اثرگذار است.

این مقام مسئول خواستار افزایش اختیارات استان ها در این حوزه شد و واسپاری امور را عامل تسهیلگری و رفع بعضی موانع برشمرد.

*سامانه ای شدن توزیع گندم، باعث سلب اختیارات استانی شده است

مدیرکل غله و خدمات بازرگانی خراسان رضوی با اشاره به سامانه ای شدن کار توزیع گندم طی دو سال اخیر گفت: این موضوع باعث نظارت بیشتر و شفاف سازی می شود اما این سامانه عاملی بوده تا تمام اختیارات استانی از ما گرفته شود. ما در استان ها فقط به کاربر سامانه تبدیل شده ایم و اختیارات در سطح ملی وجود دارد. امروز وظایف توزیع گندم دو قسمتی شده است؛ بخشی در وزارت جهاد کشاورزی و بخشی در وزارت صنعت صورت می گیرد و این درحالیست که جهاد کشاورزی با واردات گندم مخالف بوده و وزارت صنعت نیز به دنبال عبور موقت گندم است.

نوری درباره پروژه سیلوی فیروزه نیشابور نیز گفت: این پروژه در مقطعی بین سال 92 تا 96 تعطیل شد و دوباره به راه افتاد. پروژه ای که باید با 13.8 میلیارد تومان راه اندازی می شد، 75 میلیارد تومان تاکنون هزینه در بر داشته است. این پروژه که دومین سیلوی اتصال ریلی شرق کشور است اما به دلیل تعلل ها و وقفه ای که ایجاد شده به استهلاک دچار شده است و ضرورت دارد تا با هدف حفظ سرمایه گذاری موجود، در اسرع وقت به اتمام برسد.

وی با بیان اینکه دولت دو نوع دستورالعمل خرید گندم تحت عنوان خرید تضمینی و توافقی درنظر گرفته، تصریح کرد: ما به جز این دو روش نمی توانیم کاری انجام دهیم؛ امسال 97 درصد خریدهای تضمینی به طور صد درصد پرداخت شده است و در کلزا نیز تسویه کامل صورت گرفته است. در خرید توافقی نیز باید اطلاعات خریدار و فروشنده در سامانه سیفا 2 ثبت شود در غیر این صورت تخلف صورت گرفته و محموله توقیف می شود.

حسینی، رئیس انجمن صنفی کارفرمایی کارخانجات آرد سازی استان های خراسان نیز در این خصوص اظهار کرد: در خرید توافقی و ثبت سامانه باید اطلاعات کشاورز هم ثبت شده باشد؛ اما برای گندمی که درِ کارخانه از کشاورز خریداری می کنیم وقتی اطلاعات وارد می شود، می بینیم مشخصات کشاورز در جهاد کشاورزی ثبت نشده است.

اما نوری، مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان در پاسخ تاکید کرد: ثبت اطلاعات خرید تضمینی در سامانه سیفا و اطلاعات خرید توافقی در سیفا 2 صورت می گیرد و گندم از هر کسی خریداری می شود باید اطلاعات آن ثبت گردد؛ ما امروز کارخانه هایی داریم که در خرید توافقی حاضر به ثبت اطلاعات نیستند درحالی که باید مشخص شود گندمی که خریداری شده متعلق به چه کسی بوده است؟

*چند پیشنهاد برای عبور از مشکلات

لبافی، رئیس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان نیز در جمع بندی نکات عنوان شده به پنج پیشنهاد انجمن صنفی کارفرمایی کارخانجات آرد سازی استان های خراسان اشاره کرد و گفت: یکی از پیشنهادات تشکل مرتبط با این بحث آن است که برای بالا بردن ظرفیت های مورد استفاده کارخانه های استان در تولید آرد، مجوز عبور موقت گندم صادر شود و نیاز مازاد دیگر استان ها به خراسان رضوی منتقل گردد.

اما نوری، مدیرکل غله و خدمات بازرگانی خراسان رضوی درباره بند دوم مشکلات کارخانجات آرد مبنی بر بالا بودن هزینه آسیاب بانی گفت: در بحث افزایش قیمت ما هیچ اراده ای نداریم و در حال حاضر اجازه افزایش قیمت نان و هزینه آسیاب بانی در کشور داده نمی شود و جامعه هم آمادگی پذیرش افزایش قیمت آرد و نان را ندارد.

لبافی بار دیگر بیان کرد: پیشنهاد رئیس انجمن صنفی کارفرمایی کارخانجات آرد سازی استان های خراسان برای جبران عدم افزایش قیمت ها و رشد هزینه های تولیدی کارخانجات این است که سبوس گندم برای دوره ای محدود در اختیار کارخانجات قرار بگیرد تا نسبت به فروش آن اقدام کنند.

رحیم رحیمی، معاون بازرگانی اداره کل غله و خدمات بازرگانی استان نیز در همین رابطه بیان کرد: برای تقلیل هزینه های بخش آسیاب بانی کارخانجات طبق مصوبه هیات دولت در سال 96، اعتباری 50 میلیارد تومانی از محل فروش گندم برای پرداخت به کارخانه ها و جبران بخشی از هزینه ها مدنظر بود و می توان پیشنهاد اجرای آن مصوبه را در سال جاری نیز ارائه کنیم.

نوری، مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان هم درباره حل مشکل قیمت گذاری کیسه ها گفت: وزارت صمت باید در این حوزه وارد شود و سهمیه کارخانه های آرد برای کیسه را جداسازی کند؛ برای حل مشکل کیسه، دولت باید ماده اولیه تولید کیسه را از سهمیه پتروشیمی ها جدا کند تا از بورس خارج شود و در اختیار انجمن کشوری قرار بگیرد و براساس ظرفیت استانی کیسه تحویل کارخانه ها گردد. این اقدامات به کاهش هزینه های تولیدکننده در این بخش می انجامد.