ایجاد کمیته مشترک «توسعه بازار ایران و پاکستان» با مشارکت سه اتاق بازرگانی

در چارچوب مشارکت شوراهای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان‌های خراسان رضوی، جنوبی، سیستان و بلوچستان انجام می‌گیرد:

ایجاد کمیته مشترک «توسعه بازار ایران و پاکستان» با مشارکت سه اتاق بازرگانی

سه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان های رضوی، جنوبی و سیستان و بلوچستان، به منظور گسترش تبادلات تجاری و توسعه تعاملات در بازار ایران و پاکستان، کمیته مشترکی را ایجاد خواهند کرد.

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی؛ «علی اکبر لبافی»، رئیس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی استان در سی و پنجمین  جلسه این دبیرخانه که به صورت تله کنفرانس با اعضای شوراهای گفت و گوی استان های خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان برگزار شد، به تشریح دلایل این تصمیم پرداخت و گفت: این اقدام در راستای عمل به مصوبه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی و تاکید رئیس اتاق ایران در راستای بهره گیری از همه ظرفیت های موجود برای کمک به توسعه تعاملات اقتصادی با کشورهای همسایه انجام می گیرد. تحقق چنین ظرفیتی، در گرو مشارکت دو استان خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان است. جلسه حاضر نیز به نیت بهره مندی از دیدگاه ها و آرای متولیان امر در سه استان برگزار شده است.

او ادامه داد: توافقاتی که در این جلسه حاصل شود، پس از جمع بندی و تایید، در قالب تفاهم نامه ای مشترک، به امضای استانداران و روسای اتاق های بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سه استان خواهد رسید.

رئیس شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی متذکر شد: در حال حاضر، حجم مبادلات ایران و پاکستان قریب به 1.2 میلیارد دلار برآورد می شود اما با رفع بعضی موانع و مشارکت این سه استان، ظرفیت توسعه این مبادلات به میزان 5میلیارد دلار نیز وجود دارد.

او نقبی به تحریم‌هایی زد که مشکلات اقتصادی را منجر شده و تعاملات اقتصادی و تجاری کشورمان را محدود کرده اند و یادآور شد: ظرفیت کشورهای همجوار در حوزه تبادلات تجاری، می تواند به عبور از سد این مشکلات منجر شود. طبیعتا بخش خصوصی ظرفیت مطلوب تری را برای نقش آفرینی در این عرصه در اختیار دارد.

لبافی همچنین توضیح داد: تلاش سه دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی در این جلسه بررسی ایجاد یک کمیته مشترک در توسعه بازار ایران و پاکستان، تعریف اهداف، وظایف، نوع مناسبات تجاری و ساختار این کمیته خواهد بود. توامان اتاق بیرجند نیز پیشنهاداتی را در این رابطه ارائه داده که بررسی و در خصوص آن ها تصمیم گیری خواهد شد.

وی خاطر نشان کرد: طبیعتا در این مذاکرات و بررسی ها باید بعضی ساز و کارها نیز شفاف شود که از جمله آن؛ بحث تبادلات بانکی با مراکز مالی و بانکی پاکستان است چرا که در این کشور عمده مناسبات تجاری بر محور دلار استوار می باشد. علاوه بر آن باید شکل همکاری مقامات عالی سه استان با مسئولان کشور همسایه نیز تعریف شود. به موارد مذکور، مباحث گمرکی، مشوق ها، ایجاد زیرساخت های لازم در این حوزه به ویژه در مناطق مرزی و موضوعات مرتبط با تجارت پایاپای را نیز بیافزایید.

*مشارکت بخش های متولی در ساختار کمیته مشترک

 

علیرضا خامه‌زر عضو هیأت رئیسه و  رئیس کمیسیون مدیریت واردات، توسعه صادرات، حمل و نقل، ترانزیت و گمرک اتاق بازرگانی بیرجند نیز در سخنانی به پیشنهاداتی اشاره کرد که از سوی این اتاق در رابطه با ایجاد این کمیته مشترک و اولویت های آن ارائه شده است.

او گفت: ما نیز بر توسعه تعاملات و همکاری های تجاری استان های شرقی کشور (خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان) تاکید داریم. یکی از تاکیدات ما تعیین استان محوری و معین در ارتباط با کشور پاکستان و اتخاذ سیاست واحد در مناسبات و مبادلات تجاری است که ماحصل آن ساماندهی ارتباط با همسایگان شرقی و ایجاد قطب ارتباط با این کشورها خواهد بود. به همین منظور پیشنهاد ما تعیین استان سیستان و بلوچستان به عنوان مرکز استقرار دبیرخانه این کمیته مشترک است چرا که بیشترین مرز مشترک را با پاکستان دارد.

وی بر زمینه سازی برای سرمایه گذاری های مشترک در مناطق ویژه اقتصادی و بازارچه های مرزی سه استان تاکید کرد و افزود: همین حالا 30درصد از صادرات ایران به افغانستان از خراسان جنوبی و امکان ترانزیت کالا از مرز استان به آن کشور وجود دارد. همین مسئله می تواند انگیزه ای برای سرمایه گذاران پاکستانی باشد تا با تأسیس شرکت های حمل و نقل بین المللی کالا را در منطقه ویژه اقتصادی بیرجند، ضمن برخورداری از معافیت های موجود در منطقه ویژه، در روند ترانزیت بین المللی کالا به افغانستان مشارکت کنند. آمادگی داریم تفاهماتی را نیز به همین منظور با مناطق ویژه اقتصادی چابهار و سرخس نیز داشته باشیم.

خامه‌زر، اشاره ای نیز به ترکیب این کمیته داشت و بیان کرد: روسای اتاق های بازرگانی، استانداران، نمایندگان وزارت امور خارجه، نمایندگانی از دفاتر جذب سرمایه گذاری و معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری ها، سازمان های صمت، ادارات کل حمل و نقل، میراث فرهنگی،  راه آهن، مناطق ویژه و... باید به نوعی در ترکیب این کمیته دیده شوند یا در مشارکت با آن، ماموریتی برایشان پیش بینی شود.

تأسیس بانک های تجاری یا صندوق های اعتباری،  ایجاد بانک اطلاعات فعالان اقتصادی دو کشور، برقراری تعرفه ترجیحی در جهت تسهیل در مبادلات تجاری دو کشور، ارتباط مؤثر و مستمر رایزن بازرگانی ایران در پاکستان با استان های شرقی، پذیرش و اعزام هیأت های تجاری، برگزاری مستمر و منظم کمیته مشترک در سطح استان های مرزی و رصد مکرر عملکرد این کمیته ، بخش دیگری از پیشنهادات این استان بود.

در ادامه نمایندگان منطقه آزاد بیرجند و کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی خراسان جنوبی به تشریح ظرفیت ها و مزیت های این استان در تعاملات و تبادلات تجاری با کشور پاکستان پرداختند.

*پاکستان؛ دروازه ورود به بازار چین و هند

امان الله شهنوازی، نایب رئیس اتاق بازرگانی زاهدان نیز در ادامه این جلسه با استقبال از استقرار دبیرخانه کمیته مشترک «توسعه بازار ایران و پاکستان» در این استان، گفت: سیستان و بلوچستان ظرفیت بسیار خوبی برای تعامل تجاری با پاکستان دارد از مرز مشترک وسیع با این کشور بگیرید تا سوابق تعاملات در بخش های مختلف.  

وی تجارت غیر دلاری با پاکستان را از ظرفیت‌های مهم برای سیستان و بلوچستان عنوان کرد که به‌واسطه دسترسی این استان به بازارهای پاکستان، هند و چین می‌تواند در تجارت دوره تحریم بسیار کارگشا باشد.

نایب رئیس اتاق بازرگانی زاهدان ادامه داد: کالاهای پاکستانی از مرز میرجاوه به آسیای میانه، عراق و دیگر کشورها صادر می‌شود؛ ایران هم می‌خواهد کالای ایرانی از پاکستان به چین صادر شود. ما نیز می توانیم در چارچوب یک برنامه ریزی موثر به جمعیت 220 میلیون نفری پاکستان به‌طور مستقیم و بازار دو میلیارد نفری کشورهای چین و هند به‌صورت غیرمستقیم دسترسی پیدا کنیم.

وی بر ضرورت حذف تعرفه تجاری، تجارت ترجیحی و حذف ویزا برای تجار دو کشور تاکید کرد و ابراز امیدواری کرد که این جلسه سرآغاز همکاری موثری میان سه استان باشد.

شهنوازی متذکر شد: قابلیت‌های هوایی، زمینی، ریلی و دسترسی به بندر اقیانوسی چابهار باعث شده ترانزیت یکی از ظرفیت‌های استان ما باشد و از این منظر آماده همکاری ها سه جانبه به ویژه در بخش سرمایه گذاری، ایجاد زیرساخت های تجاری به ویژه در حوزه حمل و نقل و... هستیم.

*فرصتی برای مقابله با تحریم ها از مسیر تجارت با همسایگان

محمدعلی امیرفخریان ، رئیس اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در این نشست تحلیلی از بازارهای سه کشور افغانستان، پاکستان و ترکمنستان ارائه کرد و گفت: بیشترین سهم مبادلات تجاری با کشورهای حوزه CIS  و افغانستان در سطح ملی مربوط به خراسان رضوی است. بیش از 55درصد تجارت به کشور ترکمنستان و بیش از 40درصد تجارت با افغانستان، سهم این خطه می باشد.

وی افزود: سهم مبادلات تجاری خراسان جنوبی با افغانستان نیز 4درصد و سیستان و بلوچستان 8درصد بوده است. از سویی، قرابت مرزی و تعاملات خوب استان سیستان و بلوچستان با کشور پاکستان باعث شده تا مراودات تجاری میان آن ها نیز رونق مطلوبی داشته باشد، چنانکه 33درصد از تبادلات تجاری مربوط به این استان است.

این مقام مسئول یادآور شد: برای تشکیل این کمیته چند موضوع باید مدنظر ما باشد. از حجم مبادلات، پیشینه تجارت با این کشور و نقش تجار قدیمی در این بازار بگیرید تا زیرساخت های مورد نیاز و مسیرها و کریدورهای تجاری.

وی خاطر نشان کرد: اتصال ریلی ما به چین انجام گرفته و از آنجایی که در بخش کشتیرانی با محدودیت های تحریمی مواجه هستیم، حمل و نقل ریلی می تواند جایگزین خوبی برای حمل کالا باشد. 

این گزارش حاکیست؛ نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان جنوبی به آمار 4درصدی که امیرفخریان در رابطه با مراودات تجاری استانشان با کشور افغانستان ارائه کرده بود، اعتراض کرده و آن را کمتر از 10درصد عنوان کردند.

مهدی تقوایی، مسؤول پیگیری ویژه معاونت امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی نیز در ادامه این جلسه از پیوند سه این سه استان در حوزه های مختلف و به ویژه در بخش های اقتصادی سخن گفت و خواستار مشارکت خراسان های رضوی و جنوبی و سیستان و بلوچستان در برندسازی مشترک، برپایی نمایشگاه های مشترک و تامین زیرساخت های مشترک شد.

وی تاکید کرد: راهکار مقابله با تحریم، تعامل اقتصادی با کشورهای همسایه است اما همگرایی این سه استان باعث می شود تا بعضی از موازی کاری ها و رقابت های منفی که نتایج نامطلوبی در بر دارد، حذف شود.

تقوایی خاطر نشان کرد: نظرخواهی از بخش خصوصی مرتبط با این بحث، پیشبرد تفاهم نامه مشترک سه استان به صورت گام به گام و رصد و پایش اقدامات انجام گرفته در جهت تحقق این تفاهم، از نکات ضروری است که باید مورد توجه متولیان امر قرار گیرد.

محسن خنداندل، رئیس کمیسیون خدمات فنی، مهندسی و عمران اتاق مشهد هم در همین رابطه بیان کرد: در مبادلات و تعاملات تجاری و اقتصادی با کشور پاکستان، ظرفیت خدمات فنی و مهندسی مغفول مانده است.

وی این بودن شاخص های اقتصادی این کشور همسایه در مقایسه با ایران را مولفه ای دانست که به استناد آن می توان ظرفیت های مشاوره ای در حوزه خدمات فنی و مهندسی را به این کشور صادر کرد.

خنداندل، ارائه یک برنامه مدون و چشم انداز دقیق در این رابطه ضروری دانست.

*ارائه پیشنهادات سه شوراهای گفتگو، ظرف ده روز

لبافی، رئیس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی در جمع بندی مباحث عنوان شده، گفت: این جلسه به توافقاتی ختم شد که پس از جمع بندی و تایید، در قالب تفاهم نامه ای مشترک، به امضای استانداران و روسای اتاق های بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سه استان خواهد رسید.

او توضیح داد: ضرورت تشکیل کمیته مشترک توسعه بازار ایران و پاکستان با همکاری سه اتاق بازرگانی، مورد تاکید طرفین بود و نظر به مرز بلند خطه سیستان با پاکستان، مقرر شد تا دبیرخانه این کمیته در استان مذکور مستقر باشد. همچنین اعضا نظرات خود را در خصوص چگونگی گسترش بازارهای تجاری موجود نیز در بیان کردند و مقرر شد پیشنهادات بیشتر در ادامه به این دبیرخانه ارائه شود.

لبافی حجم مبادلات دو کشور ایران و پاکستان را 1.2میلیارد دلار عنوان کرد و ادامه داد: علاوه بر این، مقرر شد تا نمایندگان سه اتاق، راهکارها و ظرفیت هایی که منجر به توسعه این مبادلات به رقم 5میلیارد دلار می شود را احصاء و ارائه نمایند.

وی خاطر نشان کرد: تحریم هایی که اقتصاد کشورمان را نشانه گرفته، تعاملات و تبادلات بانکی با دیگر کشورها محدود کرده است، این مسئله در روابط تجاری ما با کشور پاکستان نیز به مانع بزرگی تبدیل شده است. کمیته مذکور تلاش خواهد کرد تا راهکارهایی را به ویژه در بحث مبادلات پایاپای ارائه کند. توفیق عملکرد این کمیته در آینده، منوط به تعاملات مستمر مسئولان دو کشور و به ویژه متولیان امر(استانداران ، روسای اتاق ها و فعالان بخش خصوصی) در سه استان خراسان رضوی، جنوبی و سیستان و بلوچستان است. در تفاهم نامه مذکور نیز بر این ضرورت ها تاکید خواهیم کرد.

رئیس دبیرخانه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی خاطر نشان کرد: تشکیل منطقه اقتصادی مرزی، برقراری تجارت ترجیحی میان ایران و پاکستان، حذف ویزا برای تسهیل در تردد تجار دو کشور، ایجاد ستاد تسهیل تجارت، شکل گیری کارگروه اقتصادی و تجاری میان ایران و پاکستان، فعال کردن بازارچه های مشترک مرزی و... ، از دیگر تاکیدات موجود در مسیر ایجاد این کمیته مشترک می باشند.

وی توضیح داد: مقرر است دبیرخانه های شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی در سه استان خراسان رضوی، جنوبی و سیستان و بلوچستان، ظرف ده روز آینده پیشنهادات خود را در رابطه با موارد مطرح شده اعلام کنند تا به همین استناد، تفاهم نامه ای تدوین شده و به امضای استانداران و روسای اتاق های سه استان مذکور برسد. ماحصل این تفاهم، کمیته مشترکی خواهد بود که توسعه بازار ایران و پاکستان را دنبال می کند.