تلاش برای احیای مسئولیت های اجتماعی در چارچوب مدل مثلث توسعه اقتصادی

دبیر نهاد مردمی اقتصاد مقاومتی استان خراسان رضوی تاکید کرد:

تلاش برای احیای مسئولیت های اجتماعی در چارچوب مدل مثلث توسعه اقتصادی

دبیر نهاد مردمی اقتصاد مقاومتی خراسان رضوی بر ضرورت احیای مسئولیت های اجتماعی در چارچوب مدل مثلث توسعه اقتصادی-فرهنگی تاکید کرد.

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، علی اکبر لبافی در دومین جلسه «کمیته آسیب شناسی طرح مثلث توسعه اقتصادی فرهنگی استان» اظهار کرد: در حال حاضر با دو دغدغه جدی در پیاده سازی مدل مثلث توسعه اقتصادی مواجهیم؛ نخست، روند اعتمادسازی و تسهیلگری در میان مردم و جوامع هدف است و دیگر روند احیای مسئولیت های اجتماعی از سوی معین های اقتصادی می باشد که ساز و کار آن باید تا حد امکان برای آن ها تبیین شده است.   

وی، تصریح کرد: تاکنون بیش از 180 معین اقتصادی در سطح استان فعالیت خود را آغاز کرده اند و به منظور تسریع در روند توسعه و افزایش تمرکز و اثرگذاری، تلاش داریم تا مسئولیت توسعه هر روستا را به یک معین بسپاریم.

وی به تجارب جهانی در پیاده سازی مسئولیت های اجتماعی از سوی بنگاه های اقتصادی اشاره و بیان کرد: در حال حاضر حدود 400 پروژه با سهم آورده مردم و بهره گیری از تسهیلات بانکی، در چارچوب این طرح از سوی معین های اقتصادی در حال اجرا است. بررسی ها نشان می دهد که نرخ مشارکت اقتصادی استان به 52 درصد رسیده و چنین عددی در تاریخ استان خراسان بی سابقه است. بخش عمده این موضوع ناشی از اعتماد آفرینی، آینده نگری و امید به آینده است که در اثر پیاده سازی مدل مثلث توسعه اقتصادی شکل گرفته است.

لبافی خاطرنشان کرد: یک دغدغه دیگر ما در حوزه بازار و زنجیره فروش است؛ لذا کوشیم تا به تناسب پیشرفت این مدل توسعه ای، مشکلات آن را احصاء کرده و برای آن راهکارهای موثری ارائه دهیم.

دبیر نهاد مردمی اقتصاد مقاومتی استان خراسان رضوی با بیان اینکه، معین های اقتصادی تسهیلگر و اعتماد ساز هستند و مداخله ای در حوزه مالی مدل مثلث توسعه اقتصادی ندارند، عنوان کرد: حساب های توسعه روستایی نیز در همین راستا شکل گرفته و دارای هیات مدیره ای است که در بانک ها شکل پیدا می کند. بر همین اساس نیز تاکنون 76 صندوق و حساب سپرده ایجاد شده که در هیچ یک از این صندوق ها معین به صورت مستقیم سپرده گذاری نکرده است.

*مسئولیت اجتماعی وظیفه یک فعال اقتصادی است

در ادامه، جواد سخدری، مدیر مرکز تجاری سازی فناوری و اشتغال دانش آموختگان جهاددانشگاهی خراسان رضوی عنوان کرد: سازمان دیده بان جهانی کارآفرینی اشاره دارد که توسعه یک منطقه منوط به توسعه شرکت های بزرگ آن منطقه است، چرا که راه اندازی این شرکت ها موجب خواهد شد تا بنگاه های کوچک اقتصادی نیز به تبع آن فعال شوند.

وی با اشاره به اینکه کارآفرینی باید مبتنی بر نوآوری و بهره وری باشد تا بدین طریق خلق ثروت و اشتغال صورت بگیرد، یادآور شد: در برخی از مواقع منافع یک فرد یا سازمان بر منافع یک جامعه غلبه پیدا می کند. به طور مثال، اگر شرکتی بیش از حد بزرگ شود، ایجاد انحصار خواهد کرد در این مواقع بحث اخلاق و یا همان مسئولیت اجتماعی پُررنگ می شود.

مدیر مرکز تجاری سازی فناوری و اشتغال دانش آموختگان جهاددانشگاهی خراسان رضوی با اشاره به اینکه در کشورهای پیشرفته، مبحث مسئولیت های اجتماعی به صورت جدی مورد توجه قرار گرفته، تصریح کرد: فعال اقتصادی برای انجام مسئولیت های اجتماعی نباید منتی برای جامعه داشته باشد، چرا که این مهم وظیفه او به شمار می آید. در واقع او از منابع متعددی بهره می گیرد که سهم همه جامعه است و به همین استناد باید نقش خود را به نفع جامعه ایفا کند.

*ایجاد یک تشکل برای معین های اقتصادی ضروری است

در بخش دیگری از نشست، اسماعیل سلطان خواه، مدیر تعاون اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان خراسان رضوی عنوان کرد: اگر از رویکرد حقوقی به معین های اقتصادی نگاه کنیم مشکلی وجود دارد که بایستی در همین ابتدای کار حل و فصل شود، چرا که در صورت عدم حل شدن این مساله، مشکلاتی را در آینده دامن خواهد زد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر حدود 20 شرکت تعاونی در سطح استان وجود دارند که به عنوان معین اقتصادی فعالیت دارند، یادآور شد: به نظر بنده اولین کاری که باید در رابطه با معین های اقتصادی صورت می گیرد و موضوع فعالیت آنان را مشخص کند، ایجاد یک تشکل حقوقی است  تا معین اقتصادی شناسنامه دار شود.

سلطان خواه افزود: معین اقتصادی اعم از شخص حقوقی و یا شخص حقیقی باید شرکتی را ثبت کند، چرا که در صورت هر گونه اتفاق برای معین اقتصادی از جمله فوت، ورثه آن معین اقتصادی، نمی توانند هیچ گونه ادعایی نسبت به اموال مردم داشته باشند. بنابراین ایجاد یک تشکل برای اشخاص حقیقی و یا حقوقی بسیار ضروری است.

در ادامه، سید مصطفی حسینی، نماینده شرکت ایران خودرو خراسان و معین اقتصادی بخش احمد آباد با بیان اینکه بنده شخصا پژوهشی را در خصوص مسئولیت های اجتماعی انجام داده ام، عنوان کرد: پیش از هر چیزی باید سازمان ها به این مساله واقف باشند که چرا باید به مبحث مسئولیت های اجتماعی بپردازند.

وی ادامه داد: پژوهش ها حاکی از آن است که اگر فعالان اقتصادی در حوزه مسئولیت های اجتماعی ورود پیدا کنند، می توانند در بازار رقابتی توفیقات بسیاری حاصل کنند و نسبت به دیگر فعالان اقتصادی از سطح رقابتی بالاتری برخوردار باشند.

حسینی افزود: نکته قابل توجه آن است که در بحث مسئولیت های اجتماعی باید به مولفه های تعهد اجتماعی، مسئولیت پذیری اجتماعی و پاسخگوی اجتماعی توجه شود که سعی ما بر آن است که به هر 3 سطح بپردازیم.

نماینده شرکت ایران خودرو خراسان تصریح کرد: متاسفانه ما در بحث جمع آوری اطلاعات پایه بسیار ضعیف عمل کردیم از همین رو نمی توانیم پروژه ها و طرح های متناسب با آن را طراحی کنیم. بنابراین تقاضای بنده آن است که چارچوب و قالبی برای این مساله طراحی شود.

وی با بیان اینکه از بخشداران تقاضا داریم که مواردی همچون غنی سازی صندوق را در در ارزیابی دهیار لحاظ کنند، خاطرنشان کرد: متاسفانه بازخوردی از سوی مجلس شورای اسلامی برای خلاهای قانونی شاهد نیستم به طور مثال در حمایت از کارآفرینان باید راهکار و چاره ای توسط مجلس شورای اسلامی اندیشیده شود. در برخی مواقع که روحانی مسجد مناطق روستایی در خصوص فضیلت قرض الحسنه سخنرانی داشته اعتماد مردم منطقه به تشکیل صندوق های خرد روستایی به مراتب بیشتر بوده است. باید بر وظایف و نقش روحانیون روستاها نیز در مدل مثلث توسعه اقتصادی تاکید شود.

*شرط پایداری مدل مثلث توسعه اقتصادی ایجاد زنجیره است

در ادامه نشست، زردوزنیا، معین اقتصادی سرخس و چناران عنوان کرد: مدل مثلث توسعه اقتصادی یک برنامه حاکمیتی است، چنان که استاندار فرماندهی این مدل را بر عهده دارد.

وی با اشاره به اینکه ابتدا مقرر بود 12 معین اقتصادی وجود داشته باشند، چرا که مقرر شده است استان به 12 منطقه کلی تقسیم شود، خاطرنشان کرد: معین های اقتصادی براساس اسناد بالادستی همچون سند آمایش و توسعه مناطق به موضوعات مزیت دار مناطق علم پیدا می کنند.

زردوزنیا یادآور شد: نکته قابل توجه آن است که معین های اقتصادی باید در مدل مثلث توسعه اقتصادی زنجیره ایجاد کنند. به طور مثال اگر معین اقتصادی بخشی از یک فعالیت اقتصادی را در یک منطقه پیاده کرد، این طرح پایدار نخواهد بود. شرط پایداری مدل مثلث توسعه اقتصادی ایجاد زنجیره است. به طور مثال مزیت اقتصادی در شهرستان سرخس پرورش دام سبک است که زنجیره آن تولید، کشتارگاه، صنایع فرآوری، شبکه بازار و فروش کالا و .... باید مدنظر قرار گیرد.

*باید یک کمیته اجرایی به منظور آسیب شناسی مدل مثلث توسعه اقتصادی تشکیل شود

در بخش دیگری از این نشست، نسرین یوسفی عارفی، رئیس هیات مدیره پارت صنعت و معین اقتصادی شهرستان گناباد با بیان اینکه در برخی مواقع بخشدار و مسئولین مربوطه در جریان برنامه های معین اقتصادی نیستند، عنوان کرد: باید یک کمیته اجرایی در هر شهرستانی تحت عنوان «کمیته کسب و کار پایدار» شکل بگیرد که این کمیته باید متشکل از نماینده تام الاختیار فرماندار، دستگاه های اجرایی، معین اقتصادی و یک نفر فعال و کارآفرین روستایی باشد تا بدین طریق آسیب شناسی صورت گیرد که چرا برخی از برنامه ها اجرا نشده است.

وی تصریح کرد: حال با توجه به اینکه در آستانه سال جدید هستیم مقرر است که منابع جدیدی در شهرستان ها به عنوان بودجه تزریق شود، لذا باید برای این حوزه برنامه ریزی شود.

یوسفی عارفی افزود: متاسفانه همپوشانی در حوزه فعالیت های معین های اقتصادی وجود دارد که باید به این مسائل در همان کمیته اجرایی رسیدگی شود.

رئیس هیات مدیره پارت صنعت و معین اقتصادی شهرستان گناباد خاطرنشان کرد: تجارب موفق معین های اقتصادی باید برای سایر معین ها به اشتراک گذاشته شود. به طور مثال اگر معین اقتصادی در یک زمینه تخصصی موفق باشد، باید این اقدامات به سایر معین های اقتصادی تسری پیدا کند.

وی با اشاره به اینکه مدل مثلث توسعه اقتصادی همبستگی بین سیستم ها ایجاد کرده است، عنوان کرد: ما هم به دنبال انجام اقدامات هستیم و از سوی دیگر از انحصار می ترسیم، آن چه که مسلم است باید از این ترس ها پرهیز کنیم، چرا که ما در حال انجام کار خاص هستیم و این کار به منابع، ریسک ها و مدیریت خاص نیاز دارد.

در ادامه، عباسعلی بادیانی، مدیرعامل شرکت تعاونی دهیاری های شرق بخش مرکزی مشهد و معین اقتصادی بخش مرکزی مشهد و شهرستان کلات عنوان کرد: مدل مثلث توسعه اقتصادی باید به عنوان یک مدل رسمی در سطح استان به ثبت برسد، شاید در آغاز کار بسیاری این مساله را باور نداشتند که مثلث توسعه اقتصادی_ فرهنگی می تواند یک بازخورد بسیار خوبی داشته باشد اما امروز ثمرات پیاده سازی این مدل را باور کرده و به چشم دیده اند چنان که امروز از آمار و ارقام فاصله گرفته ایم و در میدان عملیات کارهایی انجام شده است.

بادیانی ادامه داد: لذا باید این نگرانی برطرف شود تا اگر جا به جایی در سطح استان به وجود بیاید، برای مدل مثلث توسعه اقتصادی، کارآفرینان و صنعتگران بلاتکلیفی ایجاد نشود. پیشنهاد بنده این است که مدل مثلث توسعه اقتصادی در شورای اداری استان مصوب شود، چرا که طبق قانون و براساس تصویب هیات دولت آن چه که در شورای اداری استان به تصویب می رسد و استاندار آن را ابلاغ می کند، حالت اجرایی پیدا می کند.

مدیرعامل شرکت تعاونی دهیاری های شرق بخش مرکزی مشهد یادآور شد: نکته دوم آن است که نتیجه فعالیتی که مدل مثلث توسعه اقتصادی باید در زمینه تسهیلگری کسب و کارها داشته است، باید به سطح ملی ابلاغ شود. این ابلاغ باید توسط خود معین های اقتصادی انجام گیرد.

وی تصریح کرد: هر معین با توجه به فعالیتی که انجام داده است و درجه ای که از دبیرخانه ستاد اقتصاد مقاومتی دریافت کرده، پیام رسان سایر معین های اقتصادی به دستگاه های ملی باشد، هر چند که وظیفه ذاتی استانداری ارائه گزارش از نحوه عملکرد معین های اقتصادی است. معین های اقتصادی باید در سطح ملی فعالیت کنند، چرا که استان خراسان رضوی دومین شهر رسانه ای ایران است، لذا هر گونه اتفاقی خوب یا بدی که در این استان بیفتد، بازخورد بین المللی دارد.

معین اقتصادی بخش مرکزی مشهد و شهرستان کلات افزود: همچنین پیشنهاد می کنم، کارگروهی تحت عنوان کارگروه رسانه و تبلیغات ذیل دبیرخانه ستاد اقتصاد مقاومتی ایجاد شود چرا که در ایام نوروز علاوه بر سفررهبری به مشهد مقدس و به تبع آن سفر مقامات دولتی، 15 میلیون زائر به کلانشهر مشهد سفر می کنند، لذا بیلبوردهای شهرداری و این ستاد می توانند محل نمایش دستاوردهای مدل مثلث توسه اقتصادی_ فرهنگی باشد.

 بادیانی یادآور شد: در حال حاضر معین های اقتصادی برتر قابل تشخیص هستند، از اعتبار اشتغال سال 99 که به شهرستان ها ابلاغ می شود، سهمی برای معین های اقتصادی در نظر گرفته شود.

مدیرعامل شرکت تعاونی دهیاری های شرق بخش مرکزی مشهد با اشاره به اینکه تمام فعالین اقتصادی فارغ از اینکه معین اقتصادی هستند یا خیر باید مسئولیت های اجتماعی شان را انجام دهند، خاطرنشان کرد: دولت براساس قانون برنامه ششم توسعه مکلف است که مسئولیت های اجتماعی واحدهای صنعتی را اجرا کند. به طور مثال در برنامه ششم دولت مکلف است شورای معدن را در هر استان به ریاست استاندار تشکیل دهد و در آن جا اگر معدنی آسیب زیست محیطی ایجاد می کند، عوارض آن معدن را در اختیار شهرداری و یا دهیاری آن منطقه قرار دهد.

مدل مثلث توسعه اقتصادی باید در سطح ملی به یک جریان تبدیل شود

در ادامه، فرزانه خوشه بست، راهبر حوزه برنامه ریزی شهرداری مشهد و نماینده معین اقتصادی شهرستان مشهد با طرح سوالی مبنی بر اینکه همگان بر این مساله اتفاق نظر داریم که طرح مثلث توسعه اقتصادی باید تداوم داشته باشد حال باید چه کنیم که پایداری این طرح محقق شود؟، خاطرنشان کرد: مدل مثلث توسعه اقتصادی الگوی شایسته ای در سطح استان و ملی است حال باید این الگو را در سطح ملی به یک جریان تبدیل کنیم.

وی یادآور شد: الگوی اجرایی برای مدل مثلث توسعه اقتصادی باید در نظر گرفته شود. لذا نباید به یک تئوری صرف تکیه کرد، چرا که تئوری با رویکرد اجرایی فاصله بسیار دارد.

خوشه بست افزود: الگوی اجرایی قطعی برای این مدل رقم زده شود و پس از آن معین های اقتصادی در راستای این مدل تلاششان را معطوف سازند.

راهبر حوزه برنامه ریزی شهرداری مشهد با بیان اینکه معین های اقتصادی در حقیقت پشتیبان و تسهیلگر هستند و نه عامل توسعه، یادآور شد: چنان که باید عوامل توسعه وجود داشته باشند تا افراد و نهادهایی به عنوان معین اقتصادی به مبحث ورود پیدا کنند و به عنوان تسهیلگر مطرح باشند تا عامل توسعه به سرانجام برسد.

وی تصریح کرد: آن چه که مسلم است، در حال حاضر عوامل توسعه محدود هستند. همپوشانی فعالیت های معین اقتصادی به این دلیل است که آن ها در یک رویکرد رقابتی به دنبال عوامل توسعه هستند. این در حالی است که فعالیت ها و اقدامات معین های اقتصادی باید باعث هم افزایی شود.

*باید آیین نامه اجرایی برای پیاده سازی مدل مثلث توسعه اقتصادی تدوین شود

در بخش دیگری از نشست، حجت الاسلام داوود حمیدی، مجری طرح بنیاد برکت و معین اقتصادی شهرستان درگز با طرح این سوال که چه تعداد از معین های اقتصادی تسهیلگر واقعی، متخصص، آموزش دیده و آشنای به محیط با استفاده از ظرفیت های مطالعه شده جهاد دانشگاهی هستند؟، عنوان کرد: مسئولین باید با معین های اقتصادی همراه شوند و اگر گرهی بر سر راه معین های اقتصادی وجود دارد باید شناسایی و با کارشناسی های انجام گرفته حل کنند. این در حالی است که در شرایط فعلی معین های اقتصادی قسمتی از انرژی خود را صرف متقاعدسازی مسئولین کنند که این مساله وظیفه معین نیست چرا که معین اقتصادی باید بتواند اعتماد سازی کند.

وی با تاکید بر اینکه مسئولیت اجتماعی براساس ظرفیت های اجتماعی ایجاد می شود، لذا باید تمام ظرفیت های اجتماعی را گرد هم آوریم، تصریح کرد: ما ابتدا این مهم را در سرخس  پیاده سازی کردیم پس از حصول نتیجه این مهم را در 11 شهرستان دیگر محقق کردیم.

معین اقتصادی شهرستان درگز با بیان اینکه علی رغم اقداماتی که مسئولین تاکنون انجام داده اند، تا مردم پای کار نباشد هیچ اتفاقی نخواهد افتاد، ادامه داد: برای تحقق مدل مثلث توسعه اقتصادی ابتدا  باید به سراغ روستاهایی رفت که زمینه و بستر در آن مهیا است، چرا که پس از حصول نتیجه مابقی روستاها متقاضی همکاری با معین اقتصادی خواهند بود.

وی افزود: همچنین ما در هر یک از روستاهای هدف مان یک پروژه مشخص را پیاده کردیم و برای اجرایی کردن آن بازه زمانی مشخص کردیم.

*مدل مثلث توسعه اقتصادی نباید با تغییر مدیران تحت الشعاع قرار بگیرد

در ادامه، علی شریعتی مقدم، معین اقتصادی کوهسرخ کاشمر عنوان کرد: برای پایداری و تداوم مدل مثلث اقتصادی باید برنامه های بیشتری را در دستور کار قرار دهیم. در واقع باید ساختاری ایجاد کنیم که اگر استاندار خراسان رضوی تغییر پیدا کردند و یا در صورت تغییر دیگر مدیران، مدل مثلث توسعه اقتصادی تحت الشعاع قرار نگیرد.

وی یادآور شد: یکی از بزرگترین چالش های پیش روی معین های اقتصادی مبحث بازار و فروش کالا است، معین ها اگر بتوانند بر فضای بازار بیشتر فعالیت داشته باشند، به طور مثال یک سایت بسیار قوی ایجاد کنند تا فضای اقتصادی و فروش محصولات تقویت شود گام بزرگی برداشته اند. به بیان دیگر ایجاد یک تیم بازاریابی، فروش، جذب سرمایه گذار و ... در یک ستاد می تواند به رونق فعالیت اقتصادی معین ها کمک کند.

*در مدل مثلث اقتصادی بهره وری نگرشی ایجاد شده است

در پایان، مهدی تقوائی، رئیس گروه هماهنگی امور اقتصادی استانداری با بیان اینکه استانداری به دنبال حذف قوانین مخل کسب و کار است، خاطرنشان کرد: قانون به صراحت اشاره دارد که هیچ قانونی نباید در کشور به تصویب برسد غیر از آن که ابتدا نظر بخش خصوصی در این خصوص اخذ شود این در حالی است که این مهم در عمل مصداق ندارد.

وی با بیان اینکه مدل مثلث توسعه اقتصادی در سطح استان بهره وری ایجاد کرده است، یادآور شد: بهره وری در واقع دو رویکرد دارد، نخست بهره وری ابزار آلات و دوم بهره وری نگرشی. در مدل مثلث اقتصادی بهره وری نگرشی ایجاد شده است که این نوع بهره وری ارزشش به مراتب بیشتر از بهره وری ابزاری است.

رئیس گروه هماهنگی امور اقتصادی استانداری با اشاره به اینکه نرخ بیکاری در استان به 6.3 است، خاطرنشان کرد: نرخ بیکاری زنان استان 8.2 است و به بیان دیگر 11.2 درصد این نرخ کاهش پیدا کرده است و نرخ بیکاری روستاییان به 1.3 کاهش پیدا کرده است.

تقوائی با بیان اینکه شاخص فلاکت عبارت است از حاصل جمع نرخ تورم به اضافه نرخ بیکاری، یادآور شد: استان خراسان رضوی بعد از استان فارس کمترین نرخ فلاکت را داراست. به عبارت دیگر استان خراسان رضوی جز استان هایی است که توانسته رفاه را به مردم برگرداند. این موارد از جمله دستاوردهای مدل مثلث توسعه اقتصادی است.