آیندهفروشی با ادبیات اقتصادی همخوانی ندارد
آیندهفروشی با ادبیات اقتصادی همخوانی ندارد
عبدالناصر همتی، رئیسکل بانک مرکزی
همتی، رئیسکل بانک مرکزی در یادداشتی در صفحه اینستاگرام درباره راههای تأمین مالی سالم کسری بودجه دولت و الزامات آن نوشت. به گفته همتی انتشار هرگونه اوراق، روش تجربهشده در همه دنیا برای هموارسازی هزینههای دولت و کاهش نوسانات اقتصاد کلان است و بحثهایی مانند، آیندهفروشی یا بدهکاری دولتهای آینده، چندان با ادبیات اقتصادی همخوانی ندارد.
مدیریت بازار ارز و پول و نهایتاً کنترل تورم، در شرایط اقتصادی امروز وظیفه اصلی بانک مرکزی است. کسری بودجه دولت، به خاطر تحریم صادرات نفت، یک واقعیت است و «تأمین مالی سالم» این کسری، بدون استقراض از بانک مرکزی، نیز، یک ضرورت.
تأمین مالی سالم کسری بودجه دولت، چهار راهحل بیشتر ندارد: کاهش هزینهها - افزایش درآمدهای مالیاتی- فروش سهام و اموال دولت-انتشار اوراق بدهی یا پیشفروش کالاهایی نظیر نفت، در شرایط تحریمی.
ظرفیت افزایش درآمد مالیاتی و کاهش هزینه برای دولت و مجلس در سال جاری، با عنایت به کرونا، مشخص و محدود است. فروش سهام با همه موانع در حال انجام است. و اوراق بدهی نیز، تاکنون ۵۲ هزار میلیارد تومان فروش رفته است.
طرح فروش اوراق ریالی سلف نفتی که عملاً فروش قطعی است و تحویل آن دو سال دیگر خواهد بود، دو ویژگی دارد: ۱- انتظارات تورمی را مدیریت میکند. ۲- نسبت به اوراق قرضه کمهزینهتر و قابل مدیریتتر است، همزمان سود بیشتری نیز برای دارنده این اوراق دارد. البته، واضح است که برای موفقیت این طرح، توافق تمام ارکان نظام و با تکیه بر نظرات دقیق کارشناسان، ضروری است.
انتشار هرگونه اوراق، روش تجربهشده در همه دنیا برای هموارسازی هزینههای دولت و کاهش نوسانات اقتصاد کلان است و بحثهایی مانند، آیندهفروشی یا بدهکاری دولتهای آینده، چندان با ادبیات اقتصادی همخوانی ندارد. دولتها همواره با سیاستهای مالی در اقتصاد حضور دارند. در هر صورت، اگر با منابع ۴ گانه بالا، کسری بودجه تأمین نشود، استقراض از بانک مرکزی، حتی اگر غیرمستقیم باشد، رشد بیشتر نقدینگی و تورم در سالهای آتی و متضرر شدن مردم در آینده خواهد بود.