با رویکرد بهبود محیط وکسب و کار برگزار شد، چهارمین همایش ملی تعامل صنعت و دانشگاه با حضورسرآمدان دانش و تجربه در مشهد

با رویکرد بهبود محیط وکسب و کار برگزار شد

چهارمین همایش ملی تعامل صنعت و دانشگاه با حضورسرآمدان دانش و تجربه در مشهد

 

دانشگاه های ما بدون شک نیاز به همراهی صنعت دارند تا علم خود را به مرحله کاربردی رسانده و صنعت نیز نیازمند علم است تا نوآوری را با منابع داخلی  مستمرتجربه کند. در همین راستا اتاق بازرگانی، صنایع ، معادن وکشاورزی خراسان رضوی برای چهارمین بار همایش ملی «تعامل صنعت و دانشگاه » را با همکاری دانشگاه فردوسی مشهد و موسسه آموزشی و پژوهشی اتاق ایران و با رویکرد بهبود محیط کسب و کاردر تاریخ 16 و 17 آذر ماه امسال برگزار کرد. این همایش که با حضور اندیشمندان دانشگاهی ، مدیران صنایع ، جمعی از مسولین کشوری و استاندار خراسان رضوی برگزار شد حاضرین به دغدغه های مشترک پای فشرده و به ارایه راهکارهایی برای تداوم وتعمیق این همکاری پرداختند. 

 

دانشگاه مولد دانش و صنعت مظهر دانش تجاری

به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی ، صنایع ،معادن وکشاورزی خراسان رضوی محمدطاهر احمدی شادمهری دبیر علمی در شروع این همایش گفت: از هدف های مهم همایش تعامل  اتاق های بازرگانی کشور و دانشگاه ها است. دانشگاه مبدا و مولد دانش و صنعت مظهر دانش تجاری است. دانشگاه و صنعت دو موتور متحرک تحول اقتصادی و اجتماعی در کشور هستند و آن چه که باعث موفقیت هر دو می گردد تعامل آن ها با یکدیگر است.

 

رشد صنعت تنها با حضور دانشگاه ممکن است

نایب رئیس اتاق صنعت و معدن نیز در ادامه گفت: در کشور ما تولید علم با صنعتی سازی خیلی فاصله دارد. ما بدون دانشگاه در صنعت خود نوآوری نخواهیم داشت و ذاتا رشد صنعت بدون وجود یک دانشگاه قدرتمند در کنار آن امری محال است.

مهندس حسن حسینی گفت: متاسفانه بیشتر شرکت های ما یا دولتی هستند و یا شبهه دولتی و شرکتی که از دولت تغدیه می شود دیگر در خود نیازی به تحقیق و پژوهش نمی بیند.

 

بودجه دانشگاه می تواند از طریق پژوهش تامین شود

معاون پژوهش های حقوقی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع مصلحت نظام نیز عنوان کرد: امروز در کشور ما بحث اقتصاد مقاومتی و توسعه پایدار مطرح است که این امور جز با ارتباط و تعامل دانشگاه و صنعت ممکن نیست.

حسین میرصادقی گفت: در دانشگاه های بزرگ بخش اعظمی از بودجه از طریق پژوهش تامین می شود اما وقتی دانشگاه از بودجه دولت استفاده کند که در کشور ما نیز چنین است دیگر نیازی نمی بیند که به تحقیق و پژوهش بپردازد.

 

علم باید بتواند تولید ثروت کند

رئیس اتاق بازرگانی البرز تصریح کرد: ما به جای آن که به دانشجویان خود مهارت بیشتر بیاموزیم بر روی مباحث تئوری در تعلیم آن ها تاکید می کنیم.همچنین تعداد بیشتر مهندس های ما از تکنسین هایمان نشان می دهد که راه را به عکس آنچه باید رفته ایم.

رحیم بنامولایی اظهار کرد: بخش نامه های ما اعتبار کمی دارد و به همین علت نمی توان روی آن ها برنامه ریزی کرد ما به دنبال ایجاد بخش نامه هایی هستیم که حداقل 10 سال اعتبار داشته باشد تا بتوان روی آن ها فکر و کار کرد.

ما باید به نقطه ای برسیم که علم تولید ثروت کند و اگرنه این علم فایده ای ندارد. ما امروز 88 هزار واحد صنعتی در 900 شهرک داریم پس باید از نیروی جوانمان در این فضاها استفاده کنیم به جای آن که صرفا به دنیال تولید دکتر و مهندس باشیم که بسیاری از آن ها نیز بیکارند.

نیروی کار ارزان مزیت نیست

دکتر سید مهدی رمضانی رئیس سازمان امور اقتصاد و دارایی گفت: اتکا به منابع زیرزمینی باعث شده که ما از منابع انسانی غافل شویم و ضرورتی به این نیروی انسانی تحصیل کرده احساس نشود. ما نیاز داریم که اقتصاد دانش بنیان در کشور داشته باشیم.

وی اظهار کرد: در یک ساز و کار اقتصاد محور، نیروی کار ارزان مزیت نیست بلکه استفاده از توان دانشگاهی مزیت است.

 

توسعه باید یکپارچه و متوازن باشد

رئیس پارک علم و فناوری خراسان رضوی عنوان کرد: نرخ تبدیل علم و فناوری در صنعت بسیار پایین است که بهبود این امر نیاز به فرهنگ سازی دارد.

دکتر حسن علم الهدایی گفت: امروز در دنیا صحبت از توسعه یکپارچه و متوازن است نه این که توسعه در چند شهر بزرگ متمرکز شود اما متاسفانه در کشور ما شاهد چنین رویه ای نیستیم.

وی ادامه داد: از دیگر مشکلات ما پایین بودن سطح تحصیلات مدیران ما و از ان طرف تمرکز پایین اساتید ما بر روی موسسات دانش محور است که از هر دو سو آسیب زا است زیرا که ما اگر شرکت های دانش بنیان داشته باشیم دیگر زوال دچار نخواهند شد.

 

آزمایشگاه یک رکن اصلی در شرکت های خلاق

معاون صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری اظهار کرد: هیچ کشوری در دنیا وجود ندارد که صنعت موفقی داشته باشد و از ارتباط خوب با علم بی بهره باشد.

دکتر غلامحسین رحیمی تصریح کرد: از نشانه های تفاوت یک شرکت خلاق با یک شرکت صرفا تولید کننده، بخش آزمایشگاه است. صندوق نوآوری و شکوفایی بخش ویژه ای را برای آزمایشگاه قرار داده است.

وی همچنین خاطرنشان کرد: برای صنعت احداث آزمایشگاه و نگه داشت کارشناس ماهر بسیار هزینه بر است. اگر صنعت بتواند برای استفاده از آزمایشگاه با دانشگاه توافق کند بسیار می تواند نتیجه مثبتی داشته باشد البته به این شرط که آزمایشگاه دانشگاه ها به روز شود و اگرنه آزمایشگاه های کنونی توان چنین کمکی را ندارند.

دکتر رحیمی اظهار کرد: صندوق تنها با شرکت های دانش بنیان کار می کند و قرار است 3000 میلیارد تومان به آن بودجه اختصاص یابد.

 

توسعه باید متناسب با تقاضا باشد

دکتر فرشاد فاطمی، عضو گروه اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف درآغاز پنل اول اظهار کرد: اینکه ما وضعیت مناسبی در بخش ارتباط علم و صنعت نداریم به این مساله بر می گردد که نظام ما کارا نیست. اگر ما بخواهیم تصویری از وضعیت نظام آموزشی عالی ایران را بررسی کنیم به این نقطه می رسیم که توسعه ما بدون توجه به نیازها و طرف تقاضا بوده است.

تبیین سیاست صنعتی صحیح وظیفه دولت است

دکتر علی دینی ترکمانی، استادیار موسسه مطالعات پژوهشی بازرگانی بیان کرد: در شرکت های موفق، انباشت دانش درون دانشگاهی در صنعت علاوه بر اینکه موجب موفقیت صنعت می شود، باعث بهبود وضعیت دانشگاه ها نیز خواهد شد.

وی ادامه داد: ما در این سال ها سیاست صنعتی درستی نداشته ایم که این امر وظیفه دولت است و باید در آن مداخله کند. سیاست صنعتی به معنای وجود برنامه راهبردی اینده نگر و گزینشی برای پیشبرد توسعه و فناوری است.

محمدعلی چمنیان، مدیرعامل شرکت نیان الکترونیک گفت: حدود 15 کشور وجود دارند که سیستم های nis آن هابه خوبی عمل کرده  است. بررسی ها نشان داده علت موفقیت این شرکت ها ارتباط خوب صنعت با دانشگاه بوده است.

 

در دنیا برندها رقابت می کنند، نه شرکت ها

دکتر حسین طائی عضو گروه علامه طباطبایی عنوان کرد: در دنیا شرکت ها نیستند که با یکدیگر رقابت می کنند بلکه برندها هستند اما ما نمی توانیم این بخش را به خوبی پوشش دهیم تعداد کمی نام ملی داریم که بتوانند با دنیا رقابت کنند.

وی تاکید کرد: هنگام آن رسیده است که به مفهوم کسب و کار بازنگری ای داشته باشیم، باید دوباره کسب و کار و بیزینس وارد علوم انسانی شود.

 

بیکاری می تواند آسیب بیشتری از جنگ داشته باشد

پرفسور حبیب رجبی، استاد تمام رشته برق دانشگاه فردوسی تصریح کرد: تعامل صنعت و دانشگاه باید تبدیل به یک فرآیند پایدار شود؛ اداره صنعت و دانشگاه حلقه های مختلف اجرایی وجود دارد و این حلقه های صنعت و دانشگاه باید یکدیگر را در کنار هم ببینند و به دنبال چیزی بیش از گفت و گو باشند یعنی به فکر مشارکت عملی بیافتند.

ما با یک بحران جدی روبرو هستیم و آن بحران اشتغال و بیکاری است. مساله اشتغال ممکن است از یک جنگ خارجی آسیب بیشتری در پی داشته باشد. با وجود این چالش بزرگ در مساله کار ما واردات بالایی داریم که این بدین معنا است که ما یا نمی توانیم تولید کنیم و یا می توانیم اما چون سود واردات بیشتر است واردات را بر تولید ترجیح می دهیم.

 

وی ادامه داد:‌  مشکلی که ما به عنوان مصرف کننده داریم این است که کالای خارجی ارزان تر به دست ما می رسید یعنی بازار روی ارزان تمام شدن قیمتش کار نکرده است که در اینجا باید دانشگاه وارد شود. باید دانشگاه خود را باز تعریف کند که برای چه نیرو تولید می کند؟ دانشگاه باید برای ورود به صنعت نیرو تولید کند.

در روز دوم همایش پرفسور رجبی به عنوان سخنران اول خاطرنشان کرد: اگر دانشگاه های آلمان را به عنوان دانشگاه های موفق در حوزه صنعت مثال بزنیم می بینیم که دانشجو پایاپای اینکه مطالعات دانشگاهی دارد در حوزه صنعت وارد می شود و کار می کند.

متاسفانه دانشگاه های ما استقلال ندارند و دانشجوی دکتری را از طریق دکتری بگیریم در حالی که دانشجوی دکتری بر اساس نیاز استاد در صنعت گرفته شود تا در این راه با او همکاری کند در حالی که چند سال از تحصیل دانشجوی دکتری ما می گذرد و تازه به فکر اشتغال او می افتیم.

 

دست یابی به اهداف 1404 با دشواری روبرو است

دکترحسین  میرشجاعیان، معاون اقتصادی وزیر امور اقتصاد و دارایی خاطرنشان کرد:کشور ما از نظر مهندسی جزو 5 کشور اول است. برخلاف سواد بالای نوجوان و جوانان ما که تقریبا برابر با اکثرکشورهای توسعه یافته ما است اما نرخ بیکاری ما بسیار بالا است.

وی خاطرنشان کرد: نکته بسیار مهمی که ایران دارد و معمولا از آن مغفولیم طبقه بزرگ و در حال رشد بازار مصرف کننده بالایی دارد. حدود 56 درصد از خانواده های ایرانی دارای سرانه توان درآمد بالای 20 هزار دلار هستند. پس یک طبقه مصرف کنند خوب در ایران وجود دارد. نقطه قوت جمعیت بالای شهرنشینی است و این باعث رشد صنعت می تواند باشد.

میرشجاعیان تصریح کرد: سطح رشد اقتصادی ما بسیار پایین است و در دهه اول چشم انداز 1404 رشد اقتصادی ایران فقط 2.6 درصد بوده است. این یعنی اینکه دست یابی به اهداف 1404 خیلی سخت خواهد بود.

وی همچنین خاطرنشان کرد: در دولت یازدهم بهبود وضع کسب و کار از شعارهای اصلی دولت بود. دفتری در وزارت اقتصاد تاسیس شد که وظیفه آن ارتقا محیط کسب و کار است. 

ارائه مقالات حوزه تعامل علم و صنعت

در ادامه در دو سالن مقالات پژوهشگران حوزه علم وصنعت ارائه شد. در این ساعت دکتر سید کمیل طیبی از دانشگاه اصفهان مقاله ای با عنوان «تعامل دانشگاه های کارآفرین در صنعت پایدار، دکتر حدادیان از دانشگاه فردوسی مشهد مقاله ای با عنوان «بررسی کاربردی اصول اعتمادسازی در تقویت رابطه بین صنعت و دانشگاه را ارائه دادند.

 همچنین دکتر چشمی از دانشگاه فردوسی مشهد «بررسی تعامل صنعت و دانشگاه بر اساس تجربه دانشگاه فردوسی»، دکتر شهنازی از شیراز «بررسی تاثیر پارک علم و فناوری بر ارتفا فرهنگی کارآفرینی دانش آموزان»، دکتر صمدی از دانشگاه شیراز « جایگاه بخش صنعت در تحقق اقتصاد مقاومتی و نقش دولت در اجرای آن»، دکتر فرهادی از دانشگاه تهران« نبود آموزش بنگاه داری در دانشکده های اقتصاد ایران»، دکتر کاظمی از دانشگاه فردوسی مشهد «مقایسه ارتباط دانشگاه و صنعت در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته» را ارائه دادند.

پس از ارائه مقالات ایراد سخنرانی ها از پی گرفته شد.

 

اصطلاح تولید علم تبدیل به مخدر شده است

دکتر رضا منصوری از دانشگاه صنعتی شریف تهران تصریح کرد: اینکه ما تعداد مقالات را ملاک تولید علم بدانیم کاملا غلط است. متاسفانه اصطلاح تولید علم تبدیل به یک مخدر شده است. علم قابل تولید نیست بلکه یک پدیده اجتماعی بسیار پیچیده است.

وی تاکید کرد: ‌ما هنوز نتوانستیم در دانشگاه هایمان مساله تعریف کنیم و همچنین نتوانستیم به جامعه بقبولانیم که توانایی حل مساله داریم. ما نباید صرفا عیوب صنعت را ببینیم بلکه ابتدا باید به خود نگاهی بیاندازیم و بررسی کنیم که ما به عنوان دانشگاه چه کرده ایم. متاسفانه دانشگاه های ما اساسا به گونه ای ساخته نشده است که بتواند با صنعت ارتباط داشته باشد.

دکتر منصوری خاطرنشان کرد: حتی اگر مدارس ما ذره ای خلاقیت برای دانش آموزان باقی گذاشته باشند ما آن را هم از بین می بریم در حالی که صنعت نیاز به خلاقیت این دانشجویان دارد.

وی تصریح کرد: وقت آن فرا رسیده که از علم حمایت شود به جای آن که دانشگاه جدید ساخته شود و دانشجویان بتوانند علم خود را به سمت بازار و صنعت روانه کنند.

پس از این سخنرانی ها بخش پرسش و پاسخ با حضور «دکتر طیبی، دکتر منصوری، دکتر مومنی و مهندس باقری» اتفاق افتاد و در ادامه سخنرانی ها از نو آغاز شد.

 

ساختار نهادی پشت به تولید کرده است

دکتر فرشاد مومنی از دانشگاه علامه طباطبایی در اختتامیه همایش  اظهار کرد: وقتی در اسناد دولتی که همواره خوش بینانه ترین شرایط را برآورد می کنند ، می بینیم و می خوانیم که شرایط بحرانی است پس به حق مساله جدی است.

وی تصریح کرد: باید همراستایی منافع فردی و جمعی و هم راستایی ملاحظات کوتاه مدت و بلند مدت وجود داشته باشد تا گسست بین علم  و صنعت از بین برود. برای آن که این مهم اتفاق بیافتد باید در فرآیند تخصیص علم فصل الخطاب باشد. به گونه ای که هرچقدر بیشتر به کار گرفته شود باورتر می شود.

ما به وفور علم داریم اما مساله اینجا است که باید صلاحیت هایی وجود داشته باشد تا ذخیره دانایی وارد تخصیص ها شود.

مومنی خاطرنشان کرد: استاندارد دنیا که علم چقدر ارزش داره به این امر برمی گردد که چقدر بتواند ارزش افزوده تولید کند که متاسفانه از این نظر ما با یکی از ضعیف ترین شرایط روبرو هستیم.

وی تاکید کرد: ساختار نهادی باید مشوق تولید باشد بیش از آن که مشوق ساختارهای غیرمولد باشد در حالی که می بینیم ساختار نهادی پشت به تولید کرده است. این امر باعث شده، کسانی که به سراغ تولید می روند بیشتر رنج ببرند و کم تر برخوردار باشند.

مومنی سخنی از آدام اسمیت را یادآور شد و گفت: در جامعه ای که انسان هایی وجود دارند که می خواهند نکاشته های خود را برداشت کنند بحران کم یابی ایجاد می شود به این معنا که چیزی خلق نمی شود اما چیزی که خلق شده توسط افراد قدرتمند جا به جا می شود و وقتی بحران کمیابی تشدید شد الگوی مسلط جامعه الگوی ستیز می شود و هرکس برای رسیدن به دارایی باید دیگری را حذف کند.

وی تصریح کرد: ما به فهم نظری نیاز داریم. فهم نظری می گوید اگر امنیت حقوق مالکیت وجود نداشته باشد بنگاه های تولیدی به سراغ دانایی نمی روند. میزان امنیت حقوق مالکیت در کشور ما به گونه ای است که سرمایه داران نمی توانند برای سرمایه گذاری تولیدی ریسک کرده و قدم پیش بگذارند.

مومنی خاطرنشان کرد: حلقه واصل تولید و علم امنیت حقوق مالک است که در ایران برطرف نمی شود.

 

یارانه باید به جایگاه اصلی خود بازگردد

دکتر هادی قوامی، نماینده مردم اسفراین اظهار کرد: یارانه در اصل پولی است که دولت به صنعت پرداخت می کند تا آن را حمایت کند، ما امیدواریم یارانه به همین کارکرد خود بازگردد.

وی به تفاوت چشمگیر رتبه علمی و رتبه در کسب و کار ایران اشاره کرد و گفت: ما رتبه 16 در تولید علم و مقالات علمی را داریم در حالی که رتبه کسب و کار ما 118 است.

 

کارآفرین نوآور و اطلاعات باید به صنعت اضافه شود

مهندس بحرنیان عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی مشهد گفت: به جامعه صنعتی ما باید دو عمل کارآفرین نوآور و اطلاعات اضافه شود.

وی خاطرنشان کرد: نیروهای تحصیل کرده ما توانایی بالایی دارند و این جوانان ظرفیتی عظمی هستند که ما باید از آن ها استفاده کنیم.

 

توجه به منابع طبیعی لازمه رشد صنعتی است

دکتر سعید باستانی نماینده مردم تربت حیدریه، زاوه و مهولات گفت: هر کشوری دارای یک سری از منابع طبیعی است. از جمله این منابع دریا، خشکی، منبع نفتی و گازی، جنگل و نور خورشید است. ما هیچ کشوری را نمی بینیم که بدون توجه به منابع به دنبال صنعت بروند.

وی ادامه داد: در تمام دنیا کار دانشگاه تبدیل منابع به صنعتی است که دارای ارزش افزوده بالا است. اما ما هنوز نمی دانیم که چطور نفت و گاز را به پلیمر تبدیل کنیم و در این خصوص با شرکت های کشورهای دیگر قرارداد می بندیم.

 

سیستم بازرگانی ما به فئودالیته  بر می گردد

در ادامه همایش علیرضا رشیدیان، استاندار خراسان رضوی عنوان کرد: ما قریب به صد سال است که از نفت استفاده می کنیم اما هنوز نتوانسته ایم از ارزش افزوده آن، خود بهره ببریم که این امر جای کار جدی دارد.

وی گفت: همچنین ما همواره سخن از خصوصی سازی کرده ایم اما در این امر نیز نتوانستیم توفیق چندانی کسب کنیم پس به این مساله نیز باید نگاهی نو بیاندازیم.

رشیدیان اظهار کرد: ذخایر دانایی ما متشکل از ظرفیت های دانشگاهی ما و تجارب تولیدکنندگان ما است پس باید بتوانیم از این ذخایر به درستی استفاده کنیم.

وی خاطرنشان کرد: بخش بانکی، علمی و صنعت در تعامل با یکدیگر است که می توانند مشکلات کشور را حل کنند.

استاندار خراسان تصریح کرد: باید در سیستم بازرگانی ما تحول ایجاد شود. سیستم بازرگانی ما هنوز مربوط به دوران فئودالیته است. بازرگانی باید علمی شود تابتواند به نیازهای امروز پاسخ دهد.

وی همچنین گفت: بحث رونق تولید ثروت، اشتغال و تولید ثروت مواردی هستند که حرکت خوبی در کشور در باب آن ها ایجاد شده است. همچنین ما توانسته ایم تا حدودی درآمد خود را از نفت جدا کنیم. امید آن وجود دارد که با ادامه راه در صنعت جایگاه بهتری بیابیم.

وی خاطرنشان کرد: پژوهش نباید صرفا وابسته به بودجه های دولتی باشد. اگر قرار باشد که دانشگاه با صنعت ارتباط بیشتری داشته باشند نقطه  وصال، پژوهش است. از طرفی پژوهشگران ما باید حوزه هایی را انتخاب کنند که بتوان آن ها را به سمت تجاری و اقتصادی شدن پیش برد.

 

در پایان همایش نیز از مدیران شرکت تولیدات کاغذی خراسان گلریز، شرکت میان الکترونیک، شرکت نان مزرعه به عنوان بنگاه های اقتصادی که بیشترین تعامل را با دانشگاه داشته اند تقدیر شد. همچنین دکتر ظهوری، دکتر اکبرزاده و دکتر انصاری از اعضای هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد، به عنوان سه استاد برجسته که بیشترین تعامل را با صنعت داشته اند مورد تقدیر قرار گرفتند. در پایان نیز از دکتر احمدی شادمهری به عنوان دبیر کمیته علمی همایش و دکتر میرمحمدصادقی مدیر آموزشی پژوهشی اتاق ایران تقدیر و تشکر به عمل آمد.

گالری تصاویر