آغاز به کار چهارمین همایش صنعت و دانشگاه

آغاز به کار چهارمین همایش ملی صنعت و دانشگاه

چهارمین همایش ملی تعامل صنعت و دانشگاه با رویکرد بهبود محیط کسب و کار روز گذشته  به همت اتاق بازرگانی مشهد و با حضور تعدادی از اعضای هیئت علمی دانشگاه های کشور ،فعالان حوزه صنعت و کسب و کار ،اعضای اتاق های بازرگانی و برخی مسئولان دولتی در مشهد آغاز به کار کرد .رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در این همایش که امروز نیز ادامه خواهد داشت با بیان اینکه تحقق اهداف و رویکردهای کلانی چون اقتصاد مقاومتی و توسعه پایدار جز از مسیر تعامل صنعت و دانشگاه عبور نمی کند گفت :با این حال ضعف موجود در تحقق این تعامل طی همه سالهایی که بر دانشگاه و صنعت گذشته است ناشی از عدم وجود اعتماد میان این دو بخش بوده به گونه ای که دانشگاه و صنعت در مقام پیشبران توسعه پایدار و متوازن کشور، تا کنون نتوانسته اند تامین کننده نیازهای یکدیگر باشند.حسین میرمحمد صادقی یکی از دلایل عدم موفقیت در ایجاد این تعامل را وابسته به عدم ورود موثر دولت به عنوان تسهیل کننده این ارتباط دانست و اظهار داشت:درحالی که دولت در این میان وظیفه داشته شرایط برقراری این تعامل و ارتباط را تسهیل کند اما با ایفای نقش تکیه گاهی نامناسب و غیر ضروری برای این دو باعث وابستگی بیشتر آنها به دولت شده است.

دبیرکل همایش تعامل صنعت و دانشگاه، به تجارب دانشگاه‌های بزرگ دنیا در این بخش اشاره کردو افزود: الگوهای برجسته دانشگاهی در دنیا امروز بخش قابل توجهی از بودجه های خود را از طریق انجام پروژه‌های متعدد تحقیقاتی تامین می کنند و اگر گاهی هم در این میان از کمک های دولتی بهره مند می شوند این اعتبارات باز هم در مقابل ارائه تحقیقات مورد نیاز دولت هایشان به آنها پرداخت می شود در واقع ارتزاق صنعت و دانشگاه در دنیا شبیه ایران وابسته به دولت نیست.معاون حقوقی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید بر اینکه امروز نگاه ها به مسئله خصوصی سازی دیگر نگاه منفی نیست گفت :باید تا حد ممکن از این تغییر رویکردها به نفع توسعه پایدار کشور بهره‌برداری کنیم و برای برون رفت از اقتصاد نفتی به سوی اقتصاد دانش بنیان، صنعت و دانشگاه را در جایگاه واقعی خودشان قرار دهیم.وی خاطر نشان کرد :برکسی پوشیده نیست اقتصاد دولتی راه را بر توسعه می بنددچراکه به دلیل عدم شفافیت های لازم و یکی بودن مجری و ناظر در آن ضمن تولید فساد به مشکلات بنیادین دیگری در حوزه اقتصادی منجر می شود که شاید سال ها قابل جبران نباشد.

وارداتی بودن صنعت و دانشگاه ،دلیل اصلی عدم تعامل

در ابتدای این همایش احمدی شادمهری دبیر علمی چهارمین همایش ملی تعامل صنعت و دانشگاه با بیان اینکه توسعه پایدار و پویا از طریق توسعه دانش محور و تعامل صنعت و دانشگاه شکل می گیرد گفت : از مسیر شکل گیری یک ارتباط موثر و پایدار میان این دو بخش بنیادین جامعه، انرژی جدیدی در شریان‌های اقتصادی جامعه جریان می یابد.وی با این حال وارداتی بودن صنعت و دانشگاه در ایران را از دلایل اصلی جدایی این دو موتورمحرکه اقتصاد برشمرد و تصریح کرد : نه صنعت ما بر مبنای نیازهای جامعه شکل گرفته و نه دانشگاه در ایران با مبنا قراردادن رویکردهای بومی و نیازهای تولیدی و صنعتی کشور دست به تولید علم می زند ، همین مسئله باعث شده تا دانشگاه و صنعت هیچکدام نتوانند کارکرد و نقش اساسی خود را ایفا کنند.

سید حسن حسینی نایب رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی مشهد نیز در این همایش با بیان اینکه درباره تعامل صنعت و دانشگاه هر از چند گاهی نظریاتی بیان می شود اما هیچ گاه این نظریات در عمل دیده نمی شود گفت :این درحالی است که توسعه صنعتی کشور بدون وجود دانشگاه توانمند ممکن نیست .وی با بیان این مطلب اشاره ای به مشکلات پیش روی برقراری این تعامل سازنده نیز داشت و گفت :کار تحقیقاتی و پژوهشی در راستای دانش بنیان کردن تولید ،ساخت محصولات صادرات محور بر مبنای نیاز بازار و با قیمت تمام شده مطلوب  نیازمند هزینه های زیادی است. این درحالی است که دانشگاه اعتبار کافی برای انجام اینگونه پژوهش ها ندارد و از طرفی این هزینه ها در بخش صنعت نیز تا کنون تامین نشده است.رییس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در این رابطه افزود:در70درصد واحدهای صنعتی موجود در کشور ما کمتر از 50نفر اشتغال دارند و29.6 درصد هم بین 50تا 500نفر؛ به تعبیری این واحدها، کوچک و متوسط مقیاس به حساب می آیند و قطعا توان تامین هزینه های تحقیق و پژوهش را ندارند . 2.5درصد باقیمانده نیز که بیش از 500نفر کارکن را در خود جای داده اند عموما یا دولتی هستند و یا شبه دولتی .این بخش کوچک که می تواند هزینه های پژوهش را تامین کند اساسا احساس نیازی به دانشگاه ندارد .وی با بیان اینکه در دانشگاه های بزرگ دنیا امروز مسئله ای شبیه وقف علمی دنبال می شود تصریح کرد :دانشگاه هاروارد 30میلیارد تومان اموال شبیه وقف دارد که از کنار آن هزینه های پژوهشی خود را تامین می کند .در کنار این واحدهای صنعتی بزرگ مثل سامسونگ 14 میلیارد دلار و تویوتا 10میلیارد دلار اعتبار از مجموعه درآمدهای خود را برای تحقیق در نظر گرفته اند در حالی که چنین صندوق هایی در بخش صنعتی و دانشگاهی ما اصلا وجود ندارد .

دانشگاه بدون نیاز سنجی جامعه توسعه یافته است

رحیم بنا مولایی ،رئیس اتاق بازرگانی استان البرز نیز که به عنوان دبیر سومین همایش ملی تعامل صنعت و دانشگاه در این جلسه صحبت می کرد باتاکید بر اینکه باید با تغییرنگاه ها از آموزش صرفا تئوری در دانشگاه ها عبور کنیم گفت :در همه جای دنیا برای توسعه اقتصادی و صنعتی در جامعه به دانشجو مهارت می آموزند در حالی‌که تمام تلاش دانشگاه های ما معطوف به آموزش های تئوری شده است .وی افزود :در کشور کره به ازای هر مهندس 14 تکنسین  و در کشور آلمان به ازای هر مهندس 8 تکنسین تربیت می شود اما در ایران گویا آمار بر عکس این وضعیت است و درحالی که تعداد کمی تکنسین داریم مهندسان بی شماری که از دانشگاه فارغ التحصیل شده اند بیکارند.رئیس اتاق بازرگانی استان البرز با بیان اینکه ایران پس از روسیه و آمریکا در رتبه سوم تعداد فارغ التحصیلان رشته های مهندسی قرار دارد گفت :این درحالی است که بر اساس آمار منتشر شده نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی در بهار 95 حدود 20درصد بوده و در صدر این جدول فارغ التحصیلان حوزه های صنعتی قرار دارند .وی افزود: امروز شرکت های دانش بنیان به گونه ای تبلیغ می شود که کمی توهین به بخش خصوصی است.

در اقتصاد دانایی محور نیروی کار ارزان مزیت نیست 

رمضانی، رئیس سازمان امور اقتصادی و دارایی خراسان رضوی نیز در این همایش با بیان اینکه اتکا به منابع زیرزمینی باعث شده ضرورتی برای استفاده از منابع انسانی کاربلد و دارای دانش احساس نشود گفت: تولید ما یک تولید سنتی است در حالی که ما نیازمند این هستیم که امروز از این مرزها عبور و به سمت اقتصادی بر محور دانش و دانایی حرکت کنیم .وی همچنین به تفاوت های اقتصاد سنتی و اقتصاد دانایی محور پرداخت و گفت: در اقتصاد سنتی نگاه به منابع انسانی به عنوان یک هزینه است. در حالی که در اقتصاد دانایی محور نیروی کار ارزان مزیت نیست بلکه نیروی کار کاربلد و دانشگاهی به عنوان یک مزیت محسوب می شود. در یک اقتصاد دانش محور ارزش شرکت ها به تعداد زمین و خطوط تولید نبوده بلکه به علم و دانش و ایده ای که در ذهن کارکنان آن نهفته است، ارتباط دارد.رئیس سازمان امور اقتصادی و دارایی استان به گزارشات بانک جهانی اشاره کرد و افزود:در کشورهای صنعتی 67 درصد از ثروت تولید شده ناشی از سهم منابع انسانی است اما در ایران این سهم 30 تا 35 درصد است.سید حسین علم الهدایی رییس پارک علم و فناوری خراسان رضوی نیز در این همایش با طرح این سوال که باید ببینیم پس از برگزاری 4 همایش ملی چقدر توانسته ایم در تعامل صنعت و دانشگاه اثر گذار باشیم گفت :طی سالهای اخیر در بخش های صنعتی بخش هایی با عنوان آرندی ایجاد شده است اما بر اساس مطالعات ما تنها 5 درصد این بخش ها فعال هستند که در این 5 درصد هم 3درصد قطعی و 2 درصد غیر قطعی است این درحالی است که دنیا از این مرحله عبور کرده است .وی افزود :دربرنامه پنجم توسعه قرار بود 25 درصد صادرات ما دانش بنیان باشد اما چقدر این مهم محقق شد .اگر تولیدات کارخانجات ما دانش بنیان بود ارج با سابقه ای 80ساله به این روز نمی افتاد.علم الهدایی با بیان اینکه صنعت ما وابسته به مونتاژاست،  گفت :برای این صنعت تزریق تسهیلات دردی را دوا نمی کند بلکه چاره کار به روزآوری این صنعت است .معاون صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری نیزدر این همایش گفت: صنعت بدون تعامل با دانشگاه، در اهداف خود ناکام خواهد ماند و توسعه شایسته‌ای را تجربه نخواهد کرد.غلامحسین رحیمی با بیان اینکه در زمینه برقراری ارتباط بین دانشگاه و صنعت توفیق زیادی نداشته‌ایم، خاطرنشان کرد: اولین گام صنعت ما برای اینکه تولید اقتصادی داشته باشد، کپی‌کاری یا به عبارتی مهندسی معکوس است و ما در سطح جهان کالای جدیدی را معرفی نمی‌کنیم؛ زیرا هنوز ظرفیت و قابلیت این کار را نداریم و از طرفی این امر هزینه‌بر است.وی با اشاره به اینکه بخش آزمایشگاه در دانشگاه نیز می‌تواند در زمینه برقراری ارتباط با صنعت فعال باشد و محصول تحقیقات را به پاسخی برای نیاز صنعت تبدیل کند، عنوان کرد: برخی از آزمایشگاه‌های دانشگاهی در صورتی که تقویت شوند، می‌توانند در این خصوص کاربرد بسیاری داشته باشند زیرا احداث این آزمایشگاه ها برای صنعت بسیار هزینه‌بر است؛ البته باید توجه داشت آزمایشگاه های فعلی در این خصوص باید به آزمایشگاه های مرجع تبدیل شوند؛ این واحدها به راحتی می‌توانند به هسته‌های پژوهشی تبدیل شوند و دانشگاه‌ها نیز باید برای برقراری تعامل با صنعت اقدام به تقویت این هسته‌ها کنند.

گالری تصاویر