مدیر کل راه آهن با اشاره به رایزنی ها با ازبکستان و تاجیکستان خبر داد توافق برای تامین واگن

نشست کمیسیون «تجارت» با حضور جمعی از مسئولان و فعالان اقتصادی استان برگزار و مهم ترین چالش های این حوزه بررسی شد. به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان، «محمدهادی ضیایی‌مهر» مدیر کل راه آهن خراسان رضوی در این نشست در حوزه صادرات ریلی استان گزارشی ارائه و بیان کرد: در پنج ماه ابتدای امسال حدود چهار هزار و 242 واگن را از مرز سرخس به آسیای میانه و عمدتا به کشورهای ترکمنستان، تاجیکستان، ازبکستان و بعضا قرقیزستان اعزام کردیم که در مجموع ۲۵۸ هزار تن کالا را حمل و صادر ‌کردند. وی افزود: تناژ صادراتی کالا به آسیای میانه در بازه زمانی ذکر شده، ۴۵ درصد رشد داشت و از مجموع این تعداد واگن، حدود سه هزار و ۳۷۷ مورد آن از خراسان رضوی بارگیری شدند یعنی چیزی حدود ۲۰۶ هزار تن کالا که ۸۰ درصد سهم بارگیری در مرز سرخس به آسیای میانه را شامل می شود. وی به تعاملات با ازبکستان نیز اشاره کرد و گفت: هفته گذشته جلسه ای با حضور مقامات راه آهن ایران در ازبکستان برگزار و در آن، درباره تامین واگن امدادی نیز بحث شد و قول تامین 100 واگن امدادی را از این کشور گرفتیم که 50 واگن اول آن در روزهای آینده اعزام خواهند شد. ضیایی مهر همچنین درباره نتایج سفر به تاجیکستان گفت: حدود ۱۳درصد کالای صادراتی ما از طریق حمل و نقل ریلی به این کشور ارسال می شود. در این زمینه از آن ها خواسته‌ایم تامین کننده بخشی از واگن‌هایی باشند که کالا را به کشورشان وارد می‌کند. در پاسخ اعلام شد که در مجموع 2200 واگن در انواع مختلف در شبکه ریلی کشور موجود است که عمدتا برای صادرات محصولات خود آن‌ها به کار گرفته می‌شود. در عین حال قائم مقام راه آهن این کشور نیز قول ضمنی تخصیص حدود 100واگن را داد که 50 واگن آن به زودی وارد کشورمان می شود.ضیایی‌مهر به این نکته نیز اشاره کرد که در بخش ترانزیت کالا با رشد 70درصدی در مرز سرخس مواجه هستیم و خاطر نشان کرد: در واقع طی دو ماه گذشته این کمبود واگن تشدید شد و عملا حجم کالاهای صادراتی ما متناسب با تعداد واگن موجود نبود. وی یکی از تدابیر برای تامین واگن های صادراتی مورد نیاز را ورود واگن‌های امدادی دولتی از راه‌آهن کشورهای آسیای میانه دانست و متذکر شد: پیگیری ها و تعاملات ما منجر به افزایش شمار واگن‌های امدادی ورودی شد. به طوری که تعداد واگن‌های مذکور در پنج ماه اول امسال 758 دستگاه بود و در قیاس با مدت مشابه سال گذشته ۲۴ درصد افزایش داشت اما در مجموع، همین تعداد هم تامین کننده تقاضا برای صادرات کالاهای استان نیست.

دلایل توقف 10 روزه ترانزیت در مرز ترکمنستان

وی با ابراز تاسف درباره توقف 10روزه ورود واگن‌های امدادی از کشور ترکمنستان، توضیح داد: بعضی از صادرکنندگان کالاهای ایرانی با مراجعه به راه آهن ترکمنستان، درخواست کرده اند واگن های امدادی را به نام خود دریافت کنند. طرف خارجی نیز با تصور تغییر رویه و موافقت راه آهن ایران با این موضوع، به درخواست آن ها پاسخ مثبت داده است. در سالیان گذشته نیز رویه این‌چنین بود و واگن ها به نام شرکت ها ثبت می‌شدند اما این بحث مشکلاتی را رقم می‌زد که برای تغییر آن و کاهش هزینه‌های بخش خصوصی، این موضوع را اصلاح کردیم. تغییر رویه مذکور در آن برهه نفحات زیادی برای صادرکنندگان داشت و طبق برآوردها در همان مقطع، تا ۴۰ میلیون دلار صرفه جویی در هزینه ها محقق شد.وی خواستار حمایت بخش خصوصی از نقش آفرینی راه آهن ایران در این حوزه و پرهیز از برخی موازی‌کاری های غلط شد و خاطر نشان کرد: تا چندی پیش به طور متوسط 70 تا 80 واگن امدادی به صورت هفتگی از ترکمنستان وارد کشورمان می شد اما همین اقدام غلط باعث شده است طی 10روز گذشته حتی یک واگن هم به استان وارد نشود. با سرسختی و اصرار ما در نپذیرفتن شرکت های بخش خصوصی در بحث ورود واگن‌های دولتی و رایزنی با طرف ترکمنستانی بالاخره توانستیم موافقت دوباره آن ها را برای ورود حدود 50 واگن در هفته جلب کنیم. این مقام مسئول با استناد به اصل 44 قانون اساسی گفت: یکی از رویکردهای بلند مدت ما باید خرید واگن باشد اما راه آهن ایران اجازه سرمایه گذاری در این بخش را ندارد و به نظر می رسد همان بخش خصوصی معتمد می‌تواند در این باره توفیق بیشتری کسب کند. وی از رئیس اتاق ایران خواست در رایزنی با مقامات راه آهن، مطالبات بخش خصوصی استان برای تخصیص واگن های صادراتی بیشتر را منتقل کند.

ریش و قیچی در دست راه‌آهن است

در ادامه نشست، «غلامحسین شافعی»  رئیس اتاق بازرگانی ایران، علاوه بر کمبود امکانات، سرعت و ظرفیت ترانزیت ریلی را نامتناسب با نیازها دانست و اذعان کرد: قطارهایی که سرعت حمل آن‌ها، ساعتی 12 تا 15 کیلومتر است، ظرفیت خاصی را ایجاد نمی‌کنند و عملا تفاوتی ندارد که کالا را سوار بر قطار کرده باشیم یا گاری اسبی، البته اذعان داریم که بسیاری مشکلات مربوط به کشور ما نیست اما در عین حال بر حل آن‌ها تاکید می‌کنیم. وی همچنین با تاکید بر اهمیت حضور و ورود بخش خصوصی به بحث تامین زیرساخت‌های ترانزیت ریلی بیان کرد: در این باره قاعدتا باید هلدینگ بزرگی شکل بگیرد. البته چون ریش و قیچی در دست راه‌آهن است و رویکردهای انحصاری در این حوزه وجود دارد، برای ما نیز دغدغه‌هایی شکل می‌گیرد اما به هر حال گام اول انجام مطالعاتی در این باب است.  «محمدحسین روشنک»، رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی استان هم تخصیص یارانه به بخش صادرات برای تامین واگن را ضروری برشمرد و خاطر نشان کرد: تاکید دیگر ما افزایش سهم خراسان رضوی از واگن‌های صادراتی است. روشنک تامین واگن را از رسالت‌های راه آهن ایران دانست و بیان کرد: این مجموعه، انحصار حمل و نقل در این بخش را بر عهده دارد پس باید به رسالت خود در تامین نیازها نیز عمل کند.در بخش دیگری از این جلسه، چالش‌های صنایع پایین دستی در مواجهه با پتروشیمی‌های داخلی مطرح شد. راضیه علیرضایی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در واکنش به دغدغه‌های فعالان بخش تولید برای تامین نیازهای پتروشیمی گفت: جلساتی با تشکل ها و واحدهای تولیدی برای احصای نیازهای ارزی و مواد اولیه آن‌ها برگزار شد و تاکنون با همین روش بخشی از رویه ها را برای تعدادی از واحدهای تولیدی استان اصلاح کرده ایم.بخش دیگری از این نشست به دغدغه‌های فعالان اقتصادی در حوزه حمل و نقل جاده ای اختصاص داشت. «حیدر ساکن»، رئیس اتحادیه صنف بارفروشان مشهد در این باره گفت: حمل میوه با کامیون‌های یخچال دار به مقصد افغانستان برای ما هزینه‌زاست اما در گمرک اصرار بر استفاده از این کامیون ها دارند، این رویه باعث شده تا مشکلاتی در حوزه صادرات این محصولات رخ دهد و نگرانیم بازار به دست رقبای ما نظیر پاکستان بیفتد. «مهدی امینی»، عضو هیئت مدیره اتحادیه صادرکنندگان استان نیز با انتقاد از دستورالعمل های خرق الساعه و مانع تراشی ها بیان کرد: از ماه ها قبل تاکید می کردیم که باید یک بسته صادراتی جامع تدوین شود تا امروز به واسطه مصوبه های ناگهانی و تصمیمات سلیقه‌ای، در حوزه صادرات به چالش دچار نشویم.